TRUNG HỌC DUY TÂN - PHAN RANG

[Mây tím]

Dấu hiệu sớm của ung thư phổi không phải là ho mà là 4 bất thường này Nhiều người luôn nghĩ rằng ung thư phổi sẽ gây ho lúc đầu. Trên thực tế, có rất nhiều người không hề ho ở giai đoạn đầu, nhưng khi phát giác ra thì bệnh đã ở giai đoạn cuối. Tại sao chuyện này lại xảy ra? Có phải chúng ta đã tập trung sai hướng ngay từ đầu không? Một số người không coi trọng bất cứ điều gì khi họ có vấn đề về sức khỏe vì họ nghĩ rằng phổi của họ vẫn tốt miễn là họ không ho. Nhưng ung thư phổi thường không bắt đầu bằng triệu chứng ho rõ ràng ở giai đoạn đầu. Đây cũng là lý do chính khiến nhiều người chẩn đoán sai bệnh. Trên thực tế, cơ thể đã gửi đi những tín hiệu theo nhiều cách khác nhau, nhưng chúng ta không hề liên kết những tín hiệu này với phổi. 1. Đột nhiên mất cảm giác thèm ăn Có một bệnh nhân sống cuộc sống bình thường, không có thói quen xấu và không bao giờ hút thuốc. Nhưng có một thời gian, bà luôn nói với đồng nghiệp rằng bà không thể ăn và cảm thấy buồn nôn khi nhìn thấy thịt. Lúc đầu bà nghĩ mình bị viêm dạ dày ruột, nhưng không phát giác vấn đề gì ở dạ dày và ruột. Tuy nhiên, người ta phát giác thấy một bóng bất thường trên phim chụp X-quang ngực. Kiểm soát sâu hơn xác nhận rằng đây là ung thư phổi giai đoạn đầu và là loại ung thư phổi ngoại vi rất khó phát giác. Các nghiên cứu đã phát giác ra rằng một số bệnh nhân ung thư phổi sinh sản ra một chất gọi là “pro-inflammatory cytokines” trong cơ thể, ảnh hưởng đến năng lực điều hòa cảm giác thèm ăn của vùng hypothalamus và kích thích đường tiêu hóa, khiến mọi người cảm thấy buồn nôn, đầy bụng và chán ăn. Hơn nữa, khi ung thư phổi phát triển, phản ứng viêm toàn thân và các rối loạn chuyển hóa mà nó gây ra sẽ làm gián đoạn hệ thần kinh trung ương gây ra cảm giác thèm ăn. Vậy thì vấn đề có thể là do ăn uống kém hoặc do vấn đề về đường tiêu hóa. Đôi khi bạn phải suy nghĩ theo cách khác: liệu có vấn đề lớn hơn ở đâu đó không? Tín hiệu này đặc biệt dễ bị bỏ qua vì nhiều người chỉ tập trung vào hệ hô hấp mà không biết rằng việc chán ăn đột ngột đôi khi thực chất là cơ thể đang phát ra tiếng báo động theo cách “kín đáo nhất”. 2. Cảm thấy buồn ngủ và giảm năng lượng Có một bệnh nhân luôn khỏe mạnh, có thể đi lại trong nhà mà không bị thở hổn hển. Nhưng có một lúc, ông hay phàn nàn: “Tôi già đi đột ngột thế sao? Tại sao tôi lại muốn ngồi xuống sau khi đi được vài bước, và phải nghỉ ngơi sau khi làm việc?” Chính ông cũng không thể hiểu được nên đã đi kiểm soát sức khỏe. Không có vấn đề gì về tim, gan và thận. Tuy nhiên, khi làm thí nghiệm tác dụng phổi, người ta phát giác dung tích phổi của ông đã giảm đáng kể và phim chụp cho thấy có một nốt bất thường ở thùy dưới phổi trái. Kiểm soát kỹ hơn cho thấy ông bị ung thư phổi giai đoạn đầu. Đây là điểm khó phát giác nhất ở giai đoạn đầu của ung thư phổi: một số khối u không gây ho, khạc đờm hay đau nhưng chúng sẽ âm thầm ảnh hưởng đến tỷ lệ trao đổi oxy trong phổi, đặc biệt khi tế bào ung thư bắt đầu xâm chiếm các mô xung quanh phế quản hoặc chèn ép các mao mạch trong phổi, cơ thể sẽ gặp phải tình trạng “mệt mỏi không rõ nguyên nhân”. Bạn phải biết rằng cơ thể chúng ta thực sự phụ thuộc rất nhiều vào tác dụng bình thường của phổi để duy trì hoạt động trao đổi vật chất. Một khi phổi “mất đi”, ngay cả khi nó chỉ ảnh hưởng đến hiệu quả trao đổi oxy từ 5% đến 10%, bạn chắc chắn sẽ cảm thấy mệt mỏi, yếu ớt và thiếu năng lượng. Triệu chứng này thoạt đầu sẽ không khiến mọi người nghĩ đến ung thư phổi. Thay vào đó, nhiều người đi kiểm soát bệnh thiếu máu và tuyến giáp trạng, nhưng sau khi tìm hiểu khắp nơi, họ phát giác ra rằng vấn đề nằm ở phổi. 3. Một bên cơ thể thường đổ mồ hôi lạnh, các ngón tay trở nên dày và tròn hơn Có một bệnh nhân ban đầu nghĩ rằng mình đã mãn kinh sớm. Ông ấy phàn nàn về việc tại sao mình luôn đổ mồ hôi lạnh vào ban đêm và cảm thấy hơi lạnh. Ông không nghĩ đó là vấn đề về phổi cho đến một ngày khi ông đang tắm, con gái ông nhận thấy đầu ngón tay của ông trở nên tròn và to hơn, đặc biệt giống như “ngón tay dùi trống”. Trong y học, tình trạng ngón tay này là một trong những nguyên nhân thông thường nhất là ung thư phổi. Trên thực tế, nguyên nhân là do các tế bào ung thư tiết ra một chất gọi là “angiogenic factor”, chất này sẽ khiến các mạch máu ở đầu ngón tay giãn nở bất thường và ảnh hưởng đến sự tăng sinh của xương ngón tay. Theo thời gian, các ngón tay sẽ trở nên dày hơn và tròn hơn. Sự thay đổi này diễn ra rất chậm nên nhiều người không nhận thấy và nghĩ rằng mình đang mập lên. Trên thực tế, điều này không phải do dinh dưỡng tốt mà là biểu lộ bên ngoài của tình trạng có vấn đề ở phổi. Nguyên nhân gây ra chứng đổ mồ hôi là do các tế bào ung thư xâm chiếm hoặc kích thích vùng điều khiển hệ thần kinh thực vật, gây rối loạn hoạt động của các tuyến mồ hôi trong cơ thể. Do đó, nếu bạn thấy mình thường xuyên đổ mồ hôi lạnh và kèm theo những thay đổi kỳ lạ về thể chất, chẳng hạn như móng tay biến dạng và ngón tay dày hơn, bạn không nên xem nhẹ. Sự thay đổi này không phải là ngẫu nhiên mà là “tín hiệu bên ngoài” tinh vi nhất của bệnh ung thư phổi. 4. Giọng nói trở nên khàn và nói trở nên khó khăn Khi nói đến tình trạng khản giọng, nhiều người lúc đầu không coi trọng, nghĩ rằng đó là do cảm lạnh, đau họng hoặc nói quá nhiều. Nhưng bạn cần biết rằng các dây thần kinh ở cổ họng của chúng ta thực sự rất gần với phổi, đặc biệt là dây thần kinh “recurrent laryngeal nerve” ở bên trái, tạo thành một vòng tròn và đi qua dưới động mạch chủ, ngay giữa thùy trên của phổi và trung thất. Khi khối u phát triển gần đó, ngay cả khi chỉ lớn vài cm, chỉ cần một áp lực nhỏ cũng có thể khiến giọng nói bị khàn. Có một bệnh nhân luôn nói rằng gần đây cổ họng của ông ấy “cảm giác như có cát trong đó”. Ông ấy phải dừng lại sau khi nói được vài lời, và uống nước cũng không có tác dụng gì. Ông nghĩ rằng nguyên nhân là do máy điều hòa. Ông trì hoãn việc đi bệnh viện cho đến khi giọng nói của ông ngày càng khàn hơn, thậm chí hành khách cũng không thể nghe rõ. Chỉ đến lúc đó, gia đình mới ép ông đi khám, kết quả cho thấy có một khối u ở thùy trên phổi trái, chèn ép vào dây thần kinh “recurrent laryngeal nerve”. Trên thực tế, nhiều bệnh nhân ung thư phổi có biểu lộ triệu chứng thay đổi giọng nói ở giai đoạn đầu. Dữ liệu cho thấy khoảng 8% bệnh nhân ung thư phổi giai đoạn đầu sẽ bị khản giọng dai dẳng mà không có triệu chứng rõ ràng nào khác. Đặc biệt, những thay đổi về giọng nói kéo dài hơn ba tuần và không có dấu hiệu cải thiện cần được quan tâm nhiều hơn. Bởi vì loại khàn giọng này không phải do “viêm họng” mà là do các dây thần kinh bị chèn ép, mất đi năng lực điều chỉnh độ rung của dây thanh quản. Một số người có thể thấy khó nói, cảm thấy hụt hơi sau khi nói trong thời gian dài hoặc thậm chí mất giọng như thể bị hụt hơi. Đây cũng có thể là tình trạng mệt mỏi cơ hoặc tổn thương thần kinh do ung thư phổi gây ra gián tiếp. Nếu bỏ qua “tín hiệu từ cổ họng” này, nghĩa là bạn đã bỏ lỡ thời điểm quý giá để chữa khỏi bệnh ung thư phổi ở giai đoạn đầu. Ở giai đoạn đầu của ung thư phổi, bệnh thường không “nhắc nhở” bạn bằng cách ho mà âm thầm bộc lộ vấn đề thông qua những thay đổi nhỏ không được coi trọng, chẳng hạn như chán ăn, giảm sức lực, ngón tay biến dạng và khản giọng. Chỉ bằng cách phát giác những bất thường này, chúng ta mới có thể thực sự phát giác sớm ung thư phổi và nắm bắt cơ hội điều trị chủ động. Vương Hạc