Một phương pháp mới cho phép các nhà nghiên cứu xác định chính xác hơn nguy cơ gây độc tế bào gan của các loại thuốc khác nhau.
Trong một nghiên cứu được công bố trên tạp chí JAMA Internal Medicine, các nhà nghiên cứu đã xác định được 17 loại thuốc có thể gây độc cho gan cao nhất.
Các tác giả nghiên cứu cho biết họ xếp hạng các loại thuốc dựa trên tỷ lệ tổn thương gan nghiêm trọng, mặc dù họ không thể xác định liệu 17 loại thuốc này có thể gây ra tổn thương cấp tính trong mọi trường hợp hay không.
Theo kết quả nghiên cứu dựa trên hệ thống xếp hạng hiện tại, 11 trong số 17 loại thuốc dường như đã được xếp hạng thấp hơn về nguy cơ gây hại cho gan.
Để thiết lập nguy cơ gây độc cho gan, các nhà nghiên cứu đã sử dụng báo cáo trường hợp bệnh về độc tính gan được liệt kê trên trang web LiverTox của Viện Y tế Quốc gia Hoa Kỳ.
Báo cáo trường hợp bệnh là các báo cáo chi tiết về từng bệnh nhân; chúng thường mô tả một trường hợp bệnh nhân mới hoặc bất thường.
Bác sĩ viết báo cáo trường hợp bệnh khi một bệnh nhân có biểu lộ lâm sàng độc đáo hoặc mới lạ tại phòng khám. Tuy nhiên, chỉ một số bác sĩ viết báo cáo trường hợp bệnh, trong khi số khác thì không.
Tiến sĩ Vincent Lo Re, tác giả chính của nghiên cứu, đồng thời là phó giáo sư y khoa và dịch tễ học tại Đại học Pennsylvania, nói với The Epoch Times: “Điều này chắc chắn dẫn đến tình trạng thiếu báo cáo”.
Do xếp hạng thuốc dựa trên báo cáo tự nguyện của bác sĩ lâm sàng thay vì các nghiên cứu quy mô lớn, hồ sơ độc tính của thuốc có thể bị bỏ sót nếu bác sĩ lâm sàng không công bố báo cáo trường hợp bệnh.
17 loại thuốc
Tổn thương gan cấp tính xảy ra khi các tế bào gan bị tổn thương đến mức gan không thể chuyển hóa độc tố, thuốc và chất dinh dưỡng đúng cách.
7/17 loại thuốc được cho là có mối liên hệ với 10 hoặc nhiều hơn 10 trường hợp nhập viện do tổn thương gan trên 10.000 người mỗi năm. Chúng bao gồm:
Stavudine, một thuốc chống virus được sử dụng để điều trị HIV (virus gây suy giảm miễn dịch ở người).
Erlotinib, một loại thuốc sinh học nhắm trúng được sử dụng để điều trị ung thư.
Lenalidomide hoặc thalidomide, một loại thuốc điều trị ung thư bằng miễn dịch.
Chlorpromazine, thuốc chống loạn thần.
Prochlorperazine, thuốc chống loạn thần và chống nôn được sử dụng trong bệnh tâm thần phân liệt. Thuốc chống nôn giúp kiểm soát buồn nôn và ói mửa.
Isoniazid, một loại trụ sinh thường được dùng để điều trị bệnh lao.
10 loại thuốc khác được cho là có mối liên hệ với năm hoặc nhiều hơn năm trường hợp tổn thương gan trên 10.000 người mỗi năm, chúng bao gồm:
Moxifloxacin (trụ sinh)
Azathioprine hoặc mercaptopurine (ngăn cản miễn dịch)
Levofloxacin hoặc ofloxacin (trụ sinh)
Clarithromycin (trụ sinh)
Ketoconazole (thuốc chống nấm)
Fluconazole (thuốc chống nấm)
Captopril (hạ huyết áp)
Amoxicillin với clavulanate (trụ sinh)
Sulfamethoxazole với trimethoprim (trụ sinh)
Ciprofloxacin (trụ sinh)
Các tác giả lưu ý rằng hơn 60% các loại thuốc là dạng chống virus và diệt trùng.
Tiến sĩ Lo Re cho biết: “Việc nắm được tỷ lệ tổn thương gan cấp tính nghiêm trọng sau khi bắt đầu sử dụng thuốc trong dữ liệu thực tế sẽ giúp xác định bệnh nhân nào cần được theo dõi chặt chẽ hơn”.
Dữ liệu thực tế
Các nhà nghiên cứu đã đánh giá khoảng 7,9 triệu bệnh nhân được điều trị do nghi ngờ tổn thương gan do thuốc. Hơn 27% bệnh nhân tử vong trong vòng sáu tháng kể từ khi nhập viện.
Các nhà nghiên cứu lưu ý rằng những phát giác của họ về mức độ nghiêm trọng của thuốc khác với bảng xếp hạng độc tính gan hiện tại, dựa trên các báo cáo trường hợp bệnh thay vì dữ liệu dân số lớn.
Tiến sĩ Lo Re cho biết: “Phương pháp tiếp cận của chúng tôi cung cấp một phương pháp cho phép các cơ quan quản lý và ngành dược điều tra một cách hệ thống các báo cáo về tổn thương gan cấp tính (ALI) do thuốc gây ra trên quy mô dân số lớn”.
Khoảng 55% bệnh nhân dùng nhiều loại thuốc cùng một lúc. Do đó, các tổn thương của họ có thể do các loại thuốc kết hợp với nhau gây ra chứ không phải do một loại thuốc duy nhất.
Tiến sĩ Lo Re cho biết: “Một số sự kết hợp nhất định có thể làm trầm trọng thêm độc tính gan, và đây là lĩnh vực chúng tôi đang nghiên cứu hiện nay”, đồng thời nói thêm rằng việc xác định các kết hợp thuốc điển hình nằm ngoài phạm vi nghiên cứu của ông.
Nghiên cứu không kiểm soát cơ chế gây thương tích.
Các tác giả đề cập rằng thuốc chống virus, một trong những loại thuốc được xác định, được biết là có thể gây tổn thương gan. Tiến sĩ Lo Re nói rằng nguyên nhân vẫn chưa rõ ràng.
Một số nghiên cứu đề xuất rằng sự tác dụng hỗ tương giữa ruột và gan có thể góp phần gây ra các tổn thương gan liên quan đến thuốc diệt trùng.
Vì thuốc diệt trùng tiêu diệt vi khuẩn và nấm trong ruột, điều này có thể làm rối loạn thành phần của các vi sinh vật trong ruột, ảnh hưởng đến gan.
Các nghiên cứu khác cho thấy thuốc diệt trùng có thể phân hủy thành các hóa chất trung gian độc hại có thể làm tổn thương tế bào gan và ngăn chặn các quá trình sinh hóa của chúng.