TRUNG HỌC DUY TÂN - PHAN RANG

[Mây tím]

Chích ngừa cho người lớn tuổi Trước giờ chúng ta nghe nói nhiều về chích ngừa cho trẻ em vì chúng thường không có kháng thể chống lại những bệnh xảy ra ở tuổi nhỏ. Tuy nhiên, nhu cầu chích ngừa không kết thúc sau thời thơ ấu. Có rất nhiều bệnh có thể chích ngừa để ngăn chúng không xảy ra. Nhưng hàng năm vẫn có nhiều người chết vì những bệnh này. Do đó bạn nên biết rõ về những mũi chích ngừa dành cho người lớn tuổi và hỏi lại bác sĩ của mình về trường hợp của mình vì các loại thuốc chích ngừa này thường phụ thuộc vào sức khỏe, tiền sử bệnh và nguy cơ tiếp xúc với bệnh tật của bạn. Một cách tổng quát, dưới đây là những mũi chích ngừa mà bạn có thể cần tới. Những mũi chích ngừa được khuyên cho tất cả mọi người 1. Bệnh cúm Thuốc chích ngừa cúm nên được chích cho tất cả mọi người ở mọi lứa tuổi. Siêu vi trùng cúm thay đổi thành phần của chúng mỗi năm, do đó chúng ta cần chích ngừa cúm mỗi năm. 2. Bệnh giời leo (Zoster) Tất cả người lớn từ 50 tuổi trở lên nên được chích ngừa bệnh giời leo, dù đã từng bị thủy đậu (chicken pox) hay chưa. Có hai loại thuốc ngừa là Zostavax và Shingrix. Shingrix là loại thuốc mới, hiệu quả hơn và được Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh khuyên nên dùng. Shingrix được khuyên dùng cho người lớn từ 50 tuổi trở lên, cho dù trước đó họ có bị thủy đậu hay bệnh Zoster hay không. Những người đã từng chích thuốc Zostavax cũng nên được chích thêm Shingrix. Tuy nhiên, thuốc Shingrix rất đắt tiền và thường không được Medicare trả. Vi khuẩn bệnh uốn ván Clostridium tetani, với hình dáng đặc biệt giống như 'vợt tennis' 3. Bệnh uốn ván và bạch hầu Mỗi 10 năm, bạn nên được chích một mũi thuốc ngừa uốn ván và bạch hầu có tên Td (tetanus ang pertussus). Nếu bạn bị một vết thương sâu hoặc rất dơ, bạn có thể cần được chích thêm một mũi Td nếu lần chích ngừa cuối cùng của bạn cách đây đã hơn năm năm. Nếu bạn chưa bao giờ chích ngừa uốn ván bạch hầu, bạn có thể cần được chích một loạt ba liều cách khoảng nhau để chắc chắn có đủ miễn nhiễm. Thuốc Tdap là thuốc chích ngừa bạch hầu uốn ván ho gà, được khuyên nên chích một lần và thay thế một trong những mũi Td. Ho gà là một bệnh nhiễm trùng đường hô hấp rất dễ lây, gây ra những cơn ho không kiểm soát được. Bệnh ho gà thường không gây nguy hại cho người lớn nhưng có thể gây ra bệnh nặng đưa đến tử vong cho trẻ sơ sinh. Do đó người lớn cần chích ngừa Tdap để khỏi lây bệnh cho trẻ nhỏ. Lời khuyên chích ngừa dựa trên rủi ro sức khỏe 1. Thuốc ngừa Haemophilus enfluenzae type b (H. Flu) Nên được dùng cho: Người lớn có nguy cơ mắc bệnh do vi trùng H. Flu gây ra và những người trước đây chưa từng được chích thuốc này. Những người này bao gồm người bị bệnh hồng cầu hình liềm (sickle cell disease), bị ung thư bạch cầu hoặc nhiễm HIV, hoặc những người đã bị cắt bỏ lá lách. Cần chích vaccine viêm gan A hai mũi mới đầy đủ, mũi đầu tiên chỉ có hiệu quả 90% 2. Viêm gan A Nên chích 2 liều thuốc ngừa viêm gan A cho: Những người đang sống tại hoặc sẽ đi du lịch đến những nơi có nhiều người mắc bệnh, thí dụ như các quốc gia ở Châu Phi và Châu Á - và những người chăm sóc cho người từ một quốc gia nơi viêm gan A thường thấy. Những người làm việc trong phòng thí nghiệm nghiên cứu về viêm gan Những người mắc bệnh gan mạn tính hoặc rối loạn yếu tố đông máu Những người sử dụng thuốc bất hợp pháp (ma túy) Những người đàn ông quan hệ tình dục với nam giới. 3. Viêm gan B Thuốc chích ngừa viêm gan B được chích thành ba liều. Thuốc được khuyên dùng cho: Những người đi du lịch đến những nơi có nhiều người bị bệnh Những người có gia đình hoặc quan hệ tình dục với người bị nhiễm viêm gan B Nhân viên chăm sóc sức khỏe và an toàn công cộng có nguy cơ tiếp xúc với chất dịch cơ thể. Những người mắc bệnh gan mạn tính, bệnh thận, nhiễm HIV hoặc tiểu đường Những người hoạt động tình dục không có mối quan hệ một vợ một chồng lâu dài Bất kỳ người trưởng thành nào muốn được bảo vệ khỏi viêm gan B. 4. Bệnh viêm màng óc Thuốc này được khuyên dùng cho Những người nhiễm HIV Người bị tổn thương hay cắt bỏ lá lách Khách du lịch đến các quốc gia nơi bệnh này là mối quan tâm. Có hai loại thuốc ngừa viêm màng óc - một loại bảo vệ chống lại bốn loại vi trùng bệnh óc và một loại khác chỉ bảo vệ chống lại viêm óc B. vi khuẩn phế cầu khuẩn 5. Bệnh phế cầu khuẩn (pneumococcal disease) Người lớn từ 65 tuổi trở lên nên chích ngừa hai loại thuốc ngừa bệnh phế cầu khuẩn. Thuốc ngừa PCV13 thường được khuyên chích trước và thuốc PPSV23 một năm sau đó. Chích ngừa cả 2 thứ thuốc cho: Người lớn mọi lứa tuổi đã từng cấy ghép nội tạng, có hệ thống miễn dịch bị suy giảm hoặc đã cắt bỏ lá lách. Riêng thuốc PPSV23 được khuyên dùng cho: Những người mắc bệnh mãn tính, chẳng hạn như hen suyễn, tiểu đường, hoặc bệnh tim, phổi, thận; hoặc người hút thuốc lá. Những người được chích thuốc PPSV23 ở tuổi 65 trở lên và khỏe mạnh thì chỉ cần một mũi chích. Những người đã chích thuốc PPSV23 lần đầu tiên trước 65 tuổi sẽ cần một liều PPSV23 khác sau khi họ 65 tuổi. Nếu bạn đi du lịch ra ngoài nước Mỹ, bạn có thể cần chích thêm các loại thuốc ngừa khác. Nên đến hỏi bác sĩ của mình hay tại Sở Y Tế địa phương. BS Nguyễn Thị Nhuận Nguồn: viendongdaily.com