TRUNG HỌC DUY TÂN - PHAN RANG

[Mây tím]

Ackee và cá tuyết muối – Jamaica Trái bồ hòn ackee với cá tuyết béo ngậy, nhưng đừng giỡn với món này. Vì trái bồ hòn ackee rất độc, nếu không biết thưởng thức đúng cách sẽ ngộ độc. 80% người bị ngộ độc không chữa trị sẽ được thần chết đón chờ trong vòng 24 giờ. Dẫu vậy, dân Jamaica thì sá gì cái chất cực độc hypoglycin, họ biến ackee thành món quốc hồn quốc túy. Tuy là món của người Jamaica nhưng hai nguyên liệu chính thì lại chẳng thuộc về nơi này. Sau khi người Anh đánh người Tây Ban Nha ra khỏi đất này thì thuộc địa Jamaica bắt đầu chuyển người nô lệ ở Tây Phi sang làm việc cho những đồn điền mía đường. Cây ackee đã có một hành trình vượt Ðại Tây Dương từ Ghana tới đây vào đầu thế kỷ 18. Những chủ đồn điền da trắng đã thiết lập một hành lang thương mại nhập những phần thừa xà xẻo cá tuyết từ vùng Nova Scotia, Canada. Những ngư dân Canada sau khi dành những phần fillet xuất sắc nhất để xuất sang châu Âu, đã ướp muối những phần thừa của cá tuyết và bán cho những chủ đồn điền da trắng ở Caribbe. Bằng cách này, những chủ đồn điền có thể có được những nguồn protein giá rẻ cho những nô lệ. Có lẽ những đầu bếp Jamaica đầu tiên cũng không ngờ sự kết hợp giữa trái bồ hòn ackee và cá tuyết muối lại đóng một dấu mốc lịch sử đáng tự hào của xứ đảo này. Cây ackee rất độc, ở vùng Caribbe chỉ được trồng để trang trí. Có hai loại cây ackee, loại ackee bơ thì vàng và mềm cơm, loại ackee phô mai thì cứng hơn và có màu kem. Do cùi và hạt ackee không ăn được mà chỉ ăn được phần cơm giống như trái vú sữa của ta vậy. Tuy nhiên, họ phải chờ cho trái ackee chín hẳn tự nứt ra lộ hột mà phóng các khí gas độc một cách tự nhiên, rồi mới bóc lấy cơm bỏ hột rồi luộc qua cho cơm ackee mềm mới chế biến tiếp được. Nước luộc ackee cần được đổ bỏ, cùi hay hạt của nó cần được gói kỹ để trẻ em hay thú nuôi không đụng vào. Nếu đã xong được cơm ackee thì món ackee cá tuyết khá đơn giản. Cá tuyết muối được xào với gia vị bao gồm hành hoa, hành tây, cỏ xạ hương và ớt Scotch Bonnet. Cá vừa chín tới thì cơm Ackee được cho vào và hạ lửa nhỏ. Món ackee cá tuyết được ăn kèm với bột sa kê, há cảo, chuối mã đề, chuối xanh luộc hay cùng với cơm và đậu. Dẫu là món rất ư quen thuộc của người Jamaica nhưng không nên ngộ nhận là người Caribbe nào cũng rành món này vì như lúc động đất ở Haiti, người dân ở đây do đói kém đã ăn trái ackee mà không biết cách khiến hàng chục người tử vong. Ngay cả FDA cũng cấm nhập ackee tươi vào Mỹ, và chỉ cấp giấy phép cho 12 công ty trên thế giới được xuất ackee lon, trong đó 10 hãng là của Jamaica. Những ai đủ can đảm để thử cái món dễ ngộ độc này thì cũng có thể dễ dàng tìm thấy món ackee cá tuyết ở nhiều nhà hàng trên khắp nước Mỹ, vì cộng đồng Jamaica ở Mỹ cũng khá đông. Ở Dallas, bạn có thể tìm thấy nó ở The Island Spot, nhà hàng khu Carrollton hay Elaine’s Kitchen ở South Dallas. Nếu có gan hơn thì có thể nếm mùi đầy đủ ackee cá tuyết vị béo kem ngậy của bơ có phần như cổ hũ dừa đặc sản Bến Tre vậy. Nấm Mèo