TRUNG HỌC DUY TÂN - PHAN RANG

[MINH CAN]

    QUAN HỆ XÃ HỘI
                        (Cảm tác bài giảng của một Thiền Sư)
                       MINH CẦN

Quan hệ xã hôi thật đa màu, đa dạng. Quan hệ người thân trong gia đình. Quan hệ thân hữu, bạn bè. Quan hệ anh em. Quan hệ bà con cô bác. Quan hệ hàng xóm láng giềng. Quan hệ cộng đồng xã hội loài người. Về quan hệ bạn bè, đạo hữu, cùng tôn giáo, có thể chia ra bốn loại như sau:
1)Bạn bè đồng Giới: Cùng nhau tu trì và gìn giữ giới luật, hành trì theo đức tin của mình.
2) Bạn bè đồng Tín: Bạn bè cùng một đức tin, một tôn giáo. Con người cùng một đức tin, một tín ngưỡng, dễ kết bạn, dễ chơi thân với nhau .
3) Bạn bè đồng Tuệ: Bạn bè cũng giác ngộ một chân lý, một đức tin đã soi sáng, mở đường cho sự tu hành, an vui, hạnh phúc trong cuộc đời họ. Họ xa dần tính tham lam, ích kỷ,” Tham, sân, si, mạn nghi, ác kiến...” Giảm dần “ Ngã Chấp Cao” vời vợi.
“ Cái ta cao ngất từng xanh
Ai mà động đến thì mình giận ngay.”
4)Bạn bè đồng Trí: Bạn bè cùng trí thức, khôn khéo, hành xử theo tình huống, cũng như học hỏi, suy xét, giác ngộ trong mọi hoàn cảnh của mỗi người.
Người tu hành “ Giới- Định-Tuệ” có thể xa lìa những tội lỗi sau đây:
1)Trừ được tâm giết hại. Nhờ vậy ta giữ được tâm an lạc.
2) Lìa được “ Tâm Tham Lam”: Không cho mà tự động lấy.
3)Lìa được tham đắm tà dâm. Giữ lòng an vui hạnh phúc.
4)Xa lìa nói dối, nói hai lưỡi, bịa chuyện thêm thắt, vu khống người khác... Xa rời lo âu, sợ hãi, hờn giận, ganh ghét, hận thù, hại người. Khó vô cùng. Tập hoài rồi cuối cùng cũng tiến bộ, thành công.
5)Xa hẳn uống rượu, tránh say sưa, gây ra nóng giận, cải vả, đánh nhau. Ai giữ được giới này, tâm mình sẽ an bình, thoải mái vô cùng.
Có bốn hạng người trong xã hội:
1) Hạng u tối: Họ vẫn sống cho mình. Vẫn tham lam ích kỷ. Vẫn hung hăng, dữ dằn, vẫn ác độc. Tánh tình không thay đổi. Tâm vẫn vô minh, cho mình là đúng, là hay. Thiên hạ có các câu nói đáng suy gẫm:
“Non sông dễ đổi, bản tính khó dời.”
“ Cha mẹ sinh con, Trời sanh tính.”
“ Bá nhân bá tính. Không ai giống ai hết.”
2) Hạng từ tối ra sáng: Những ai biết ăn năn hối cải, tu tỉnh, bỏ dần thói hư tật xấu, sẽ trở thành kẻ tốt, người thiện lành.
3) Hạng từ sáng vào tối: Hạng người này bị ảnh hưởng bởi những kẻ xấu, rủ rê hút sách, cờ bạc, rượu chè, trai gái, trụy lạc.
4) Hạng người từ sáng ra sáng: Hạng người này Đồng Tuệ tu tập . TâmTừ Bi và Trí Tuệ đi đôi với nhau. Họ là những người tốt. Giảm bớt kiêu căng, ngã mạn. Luôn luôn nhớ câu dạy của Đức Phật:
“ Vô ngã là Niết Bàn.” “ Bố thí là cho người khác lòng thương yêu của mình “ Bố thí phải tùy lúc tùy thời, tùy người, tùy cảnh ngộ.”
” Từ bi phải có trí tuệ” là vậy.
Nên cố gắng giữ môi trường tốt. Quan hệ với những người bạn tốt. “ Nhất tri kỷ khả dĩ bất hận.” Thiên hạ có các câu nói ̣̣đáng ghi nhớ:
“Tửu phùng tri kỷ, thiên bôi thiểu
Thoại bất đồng tâm, bán cú đa.”
“ Chọn bạn mà chơi. Chọn nghề mà học. Chọn Thầy dạy mình.”
“ Quan hệ xã hội đa màu
Quan hệ bè bạn, cùng nhau tu hành.
Người tốt, bạn tốt giúp mình
Từ bi hỷ xả, an bình tâm thân.
Tình thương, hiểu biết đồng lân
Cho ta chung sống cõi trần thảnh thơi.
Ở/đi tự tại cuộc đời
Nương trong chánh niệm an vui tuổi vàng.”

              MINH CẦN