MINH CẦN
Ông bà ta có câu nói để đời: “ Non sông dễ đổi, bản tính khó dời. ”. Bản tánh của con người thật khó thay đổi vô cùng. Đã là chúng sanh thì cái nợ cơm áo, bao tử, Chúa Tể Dạ Dày, luôn luôn réo gọi không ngừng nghỉ. Miếng cơm, manh áo, đòi hỏi phải có tiền bạc mới có thể sinh tồn được. Vì vậy tiền bạc, việc làm, nhà ở, chỉ cần ba thứ này, cũng đủ làm cho thiên hạ bon chen, tranh giành, ganh ghét, thù hận nhau rồi. Chưa nói tới các thứ khác như địa vị danh vọng trong xã hội loài người. Thói đời hay ganh ghét giành giựt nhau vì miếng cơm manh áo, vì tiền bạc, địa vị, danh lợi... Thiên hạ thường ganh tỵ, ghen ghét những ai hơn mình và khinh rẻ, chê bai, coi thường kẻ nghèo hèn, thua kém ta. Những thói hư tật xấu của chúng sinh khó bỏ khó chừa. Mỗi người mỗi tánh, không ai giống ai. Ai cũng có ưu và khuyết điểm riêng của mình. Bản tánh của mỗi người khó đổi thay, chuyển hóa. Ông bà ta có những câu nói đáng suy gẫm:
“ Đánh chết cái nết không chừa. ”
“ Chứng nào tật nấy. ”
“ Cha mẹ sanh con, Trời sanh tánh. ”
“ Cha mẹ cú sanh con Tiên
Cha mẹ hiền sanh con thảo. ”
“ Bá nhân bá tánh. ”
“ Dễ gì thay đổi tánh người
Thất tình, lục dục sáng ngời chúng sanh.
Tham, sân, si khó chuyển hình
Sinh tồn bản chất làm mình bon chen.
Hận thù tranh chấp triền miên
Cõi đời ô trọc, não phiền chẳng ngưng.
Dạ Dày réo gọi không ngừng
Tranh giành, thù hận, mênh mông cõi đời. ”
Ngay những người thường đi nhà thờ cầu nguyện hay đi chùa lễ Phật, cá tánh hay bản tánh của mình cũng khó thay đổi. Ngã chấp cao vời vợi. Tham sân si, thất tình, lục dục vẫn sáng ngời. Thật khó mà tu tỉnh, chừa bỏ những thói hư tật xấu, như tham lam, ích kỷ, tự ái cao, tánh tình hung hăng nóng nảy, dữ dằn, du côn, hay khinh thường kẻ khác. Hay thù hận, giận dai, hung dữ, ganh tỵ kẻ hơn mình và khinh chê kẻ thua kém ta. Có kẻ lòng lang, dạ sói, tâm địa rất là hiểm sâu, ác độc, khó hiểu khó lường vô cùng. Ông bà ta có câu nói để đời:
“ Dò sông dò biển dễ dò
Lòng người nham hiểm ai đo cho cùng. ”
“ Bề ngoài thơn thớt nói cười
Bề trong nham hiểm giết người không dao. ”
“ Ngã chấp, nhân sinh cao chới với.
Cái ta nhiều lúc chói vô biên.
Ai mà gây sự thường chê trách
Mấy kẻ im hơi chẳng lụy phiền. “
Cuộc sống vốn vô thường và giả tạm. Đời người ngắn ngủi như kiếp phù du, như giấc chiêm bao. Thấy đó, mất đó. Những ai tu tỉnh, quyết tâm sửa đổi tánh xấu và phát huy tánh tốt. Thế nào người đó cũng có ngày tiến bộ, an vui hạnh phúc trong cõi đời đầy khổ đau và hệ lụy này. Tự nguyện trong lòng:
“ Việc ác đã từng làm. Hãy chấm dứt.
Việc ác chưa làm. Hãy tránh xa.
Việc thiện đã làm. Hãy tiếp tục làm.
Việc thiện chưa làm. Hãy cố gắng làm. ” (Tứ Chánh Cần, Đạo Phật)
“ Tánh xấu khó chừa, người cố gắng
Tu tâm, sửa tánh cũng thành công.
Từ -bi -hỷ- xả vô cùng khó
Tập mãi, an vui tỏa cõi lòng.
Nhẫn nhục, bao dung, tu khó lắm!
Dạ Dày thống trị kiếp điêu linh.
Thất tình, lục dục luôn tươi thắm
Ngã Chấp tới lui ve vuốt mình.
Ái dục giảm dần, xa bể khổ
Quyết tâm xóa bỏ tánh không lành.
Chánh niệm nương vào, trong lạc thú
Ở/ đi tự tại kiếp nhân sinh. ”MINH CẦN |