TRUNG HỌC DUY TÂN - PHAN RANG

[ton that phu si]

L'ISOLEMENT - A. de LAMARTINE - tôn thất phú sĩ



L'ISOLEMENT
*
Souvent sur la montagne, à l'ombre du vieux chêne,
Au coucher du soleil, tristement je m'assieds ;
Je promène au hasard mes regards sur la plaine,
Dont le tableau changeant se déroule à mes pieds.
*
Ici gronde le fleuve aux vagues écumantes ;
Il serpente, et s'enfonce en un lointain obscur ;
Là le lac immobile étend ses eaux dormantes
Où l'étoile du soir se lève dans l'azur.
*
Au sommet de ces monts couronnés de bois sombres,
Le crépuscule encor jette un dernier rayon ;
Et le char vaporeux de la reine des ombres
Monte, et blanchit déjà les bords de l'horizon.
*
Cependant, s'élançant de la flèche gothique,
Un son religieux se répand dans les airs :
Le voyageur s'arrête, et la cloche rustique
Aux derniers bruits du jour mêle de saints concerts.
*
Mais à ces doux tableaux mon âme indifférente
N'éprouve devant eux ni charme ni transports ;
Je contemple la terre ainsi qu'une ombre errante
Le soleil des vivants n'échauffe plus les morts.
*
De colline en colline en vain portant ma vue,
Du sud à l'aquilon, de l'aurore au couchant,
Je parcours tous les points de l'immense étendue,
Et je dis : " Nulle part le bonheur ne m'attend. "
*
Que me font ces vallons, ces palais, ces chaumières,
Vains objets dont pour moi le charme est envolé ?
Fleuves, rochers, forêts, solitudes si chères,
Un seul être vous manque, et tout est dépeuplé !
*
Que le tour du soleil ou commence ou s'achève,
D'un oeil indifférent je le suis dans son cours ;
En un ciel sombre ou pur qu'il se couche ou se lève,
Qu'importe le soleil ? je n'attends rien des jours.
*
Quand je pourrais le suivre en sa vaste carrière,
Mes yeux verraient partout le vide et les déserts :
Je ne désire rien de tout ce qu'il éclaire;
Je ne demande rien à l'immense univers.
*
Mais peut-être au-delà des bornes de sa sphère,
Lieux où le vrai soleil éclaire d'autres cieux,
Si je pouvais laisser ma dépouille à la terre,
Ce que j'ai tant rêvé paraîtrait à mes yeux !
*
Là, je m'enivrerais à la source où j'aspire ;
Là, je retrouverais et l'espoir et l'amour,
Et ce bien idéal que toute âme désire,
Et qui n'a pas de nom au terrestre séjour !
*
Que ne puîs-je, porté sur le char de l'Aurore,
Vague objet de mes voeux, m'élancer jusqu'à toi !
Sur la terre d'exil pourquoi resté-je encore ?
Il n'est rien de commun entre la terre et moi.
*
Quand là feuille des bois tombe dans la prairie,
Le vent du soir s'élève et l'arrache aux vallons ;
Et moi, je suis semblable à la feuille flétrie :
Emportez-moi comme elle, orageux aquilons !
*
Alphonse de LAMARTINE (1790-1869)

_____________________________________________

QUẠNH QUẼ ĐÌU HIU

( phú sĩ tặng Chị Kim Thành để Chị nhớ lại một thời : Đại Học Sư Phạm HUẾ " Ban Pháp văn "
và học trò của Chị : Phan Chu Trinh - Đà Nẵng , Võ Tánh - Nha Trang )
*
Trên sườn núi , khi bóng chiều dần tắt
Buồn vu vơ nhìn hàng cây sồi già
Thả tầm mắt về đồng bằng hoang dã
Dưới chân mình nặng trĩu trái sầu rơi
*
Giòng sông sâu nghe ì ầm sóng vỗ
Chảy quanh co rồi mất hút cõi xa
Mặt hồ trong nằm im như say ngủ
Sao trên trời e thẹn bóng chiều buông
*
Đỉnh núi cao bao trùm vòng vương miện
Hoàng hôn rơi những giọt nắng cuối ngày
Trong bóng tối Nữ Hoàng về ngự trị
Rực hào quang trắng xoá tận chân trời
*
Tiếng chuông ngân , tháp nhà thờ cô tịch
Yên lặng quá , thánh ca vang thanh thoát
Người lữ khách dừng chân lòng êm ấm
Ngày sắp tàn theo tiếng nhạc đầy vơi
*
Lòng dửng dưng trước cảnh vật êm đềm
Không quyến rũ vì hồn tôi chai đá
Trái đất nầy đầy bóng tối thê lương
Làm sao sưởi ấm được đời cô quạnh
*
Từ đồi cao , thấy cuộc đời vô nghĩa
Nắng bình minh đến liệm chết hôn hoàng
Tôi đã đi qua từ Nam đến Bắc
Lòng nhủ lòng : "Hạnh phúc không chờ tôi "
*
Nghĩa lý gì những kỳ quan dị thảo
Đã không còn sự quyến rũ trong tôi
Sông núi rừng cùng sa mạc tôi yêu
Đã mất hẳn trong lòng tôi chai đá
*
Nắng bình minh hay hoàng hôn lịm tắt
Tôi thờ ơ theo nhật nguyệt xoay vần
Bầu trời âm u hay vừng dương rực sáng
Tôi thẫn thờ không mong đợi điều chi
*
Tôi có thể nhìn xa tầm mắt ngắm
Để thấy được những khoảng trống hoang tàn
Nguồn ánh sáng không thoả lòng mong ước
Cầu xin gì giữa vũ trụ bao la
*
Rất có thể bên kia bờ ảo giác
Mặt trời trong , sáng toả cõi vô thường
Nếu một mai thân tôi vùi trong đất
Những ước mơ thầm kín mộng ai chờ
*
Cổ xe ngựa rạng đông bừng rực sáng
Bay vào đời điều mộng tưởng xa xôi
Đường lưu vong sao cứ mãi đoạ đày
Cõi trần thế không còn gì ràng buộc
**
Lá rừng rơi trải vàng trên thãm cỏ
Gió chiều lên thổi lá khỏi lũng hồng
Riêng mình tôi cũng vàng như chiếc lá
Gió bấc lạnh lùng cuốn lá bay xa
*
tôn thất phú sĩ - phỏng dịch
*
Alphonse Marie Louis de Prat de Lamartine (21 tháng 10, 1790 - 28 tháng 2, 1869) là một nhà thơ, nhà văn theo trường phái lãng mạn nổi tiếng của nước Pháp. Ông còn là sử gia, một chính trị gia với chức Bộ trưởng bộ ngoại giao trong chính phủ Pháp.
Tiểu sử
Alphonse de Lamartine, ca.1865
Lamartine sinh năm 1790 tại Mâcon, Burgundy, trong 1 gia đình quý tộc sa sút. Tuổi thơ của ông trải qua êm đềm ở làng Milly, nơi người mẹ đã dạy ông những bài học đầu tiên về tình người. Lớn lên ông vào học ở 1 trường Công giáo địa phương, sau đó nghỉ ở nhà tự học bằng cách đọc sách. Ông đọc nhiều sách của Rousseau, Chateaubriand, Bible, Dante, Swedenborg..., những tác giả này sau đó có ảnh hưởng nhiều đến văn chương của ông.
Năm 1811, ông sang Naples nước Ý để du lịch. Tại đây ông có một mối tình để 40 năm sau đó viết thành cuốn tiểu thuyết Graziella nổi tiếng. Bốn năm sau (1815), Napoléon I đánh chiếm Paris. Lamartine gia nhập đội cảnh vệ Hoàng gia, theo vua Louis XVIII chạy sang Bỉ, rồi sang Thụy Sĩ, một thời gian ngắn sau lại trở về Pháp.
Năm 1816, ông bị ốm nặng, phải vào bệnh viện ở Aix les Bains an dưỡng. Tại đây ông gặp được Julie Charles, vợ một viên sĩ quan, bị lao phổi, cũng đang điều trị. Hai người gần nhau nhiều, lại cùng cảnh ngộ, nên bất chấp thân phận, họ nảy sinh một tình yêu nồng đậm. Song cuộc tình vụng trộm ấy kéo dài chưa lâu, thì Julie Charles từ trần (tháng 12 - 1817). Mối tình đau khổ này mang lại nhiều cảm xúc nhất cho thi sĩ, khiến Lamartine viết thành tập thơ "Trầm tư", tác phẩm nổi bật nhất trong sự nghiệp của ông.
Năm 1820, tập thơ "Trầm tư" ra đời, biến ông từ một nhà thơ tỉnh lẻ thành một trong những nhà thơ nổi tiếng nhất lúc bấy giờ. Cùng năm đó ông kết hôn với Mary Ann Birch, người về sau sinh ra cho ông 2 người con, nhưng đều chết sớm.
Từ năm 1825 đến 1828, ông làm cho một toà đại sứ Pháp tại Ý. Năm sau (1829), ông gia nhập viện hàn lâm Pháp. Ngày 24 tháng 2 năm 1848, ông được bầu làm bộ trưởng Ngoại giao Pháp và giữ chức này được gần 3 tháng. Lúc này ông vẫn có chân trong chính phủ Pháp lâm thời.
Năm 1851, ông tuyên bố rút lui khỏi chính trường, về quê nhà, sống rất thiếu thốn bằng nghề viết văn.
Năm 1869, ông mất tại Paris, hưởng thọ 79 tuổi

Sưu tầm