TRUNG HỌC DUY TÂN - PHAN RANG

[henry chang]

Bài Hát Chúc Tết Ngày Xưa

Written by Vi-báo và nxb Làng Van

Nói là “ngày xưa”, nhưng thực ra chỉ mới mấy mươi năm xa quê. Nhìn chung quanh tuyết trắng mịt mù, lòng chợt bâng khuâng chạnh nghĩ tới những bài hát dân gian có tính cách chúc tụng. Trẻ con miền Bắc vào tối giao thừa tụ tập nhau từng đám đi tới từng nhà hát chúc lấy thưởng. Đứa dẫn đầu cầm giây tiền xu xâu lại, róc lên từng tiếng “xúc xắc xúc xẻ” và cả bọn đồng thanh hát:

                                                                                                                                           

Xúc xắc xúc xẻ
Năm mới năm mẻ                                                  
Nhà nào còn đèn còn lửa
Mở cửa cho chúng tôi vào?
Bước lên giường cao
Thấy đôi rồng ấp
Bước xuống giường thấp
Thấy đôi rồng chầu
Bước ra đàng sau
Thấy nhà ngói lợp
Voi ông còn buộc
Ngựa ông còn cầm
Ông sống một trăm
linh năm tuổi lẻ
Vợ ông sinh đẻ
Những con tốt lành
có con như tranh
có con như rối…

“Có con như tranh” là con đẹp như hình vẽ trong tranh; “có con như rối” là con đẹp như con rối.

Rối là những hình nhân trong trò múa rối.

Lần bước vào trong Nam, để hát  chúc tụng, có những hội ca cầm bốn năm người, cũng tới từng nhà mà hát:

Là hội ca cầm
Là hội ca cầm
Chúc cậu với mợ giàu sang
Giàu sang giàu sang phú quới
Trên thì ô tô dưới thì ca nô
Nằm thì nằm giường Lèo
Đắp thì đắp nệm gấm
Chưn đi đôi giày Gia Định
Ngồi cái ghế phượng loan
Cậu bịt thêm cái răng vàng
Trên đầu cậu xịt dầu thơm dầu thơm…

“Giường Lèo” là giường bằng gỗ gụ (cây gõ), bốn bên có bốn trụ cao, nệm bọc lụa, trên có màn với giây kéo. “Giày Gia Định” là giày da đen bóng, hở gót.

So sánh hai bài hát chúc tụng của hai miền, người miền Nam thực tế hơn, chỉ chúc những điều có thể có được: ô tô, ca nô, giường Lèo, nệm gấm, giày Gia Định, ghế phượng loan, bịt răng vàng, xịt dầu thơm. Không có những thứ trong tưởng tượng: rồng ấp, rồng chầu, sống lâu 105 tuổi,..

Ngày nay nhìn về đất nước với bốn phần năm dân số sống khổ, biết chúc gì đây!
“Độc lập”  “Tự do”  “Hạnh phúc”

(nhn)