TRUNG HỌC DUY TÂN - PHAN RANG

[Bi]

WHAT TIME IS IT ?

All of a sudden, there is a man standing on earth posing a serious question to himself whether time is linear or circular. That type of question doesn’t set him up in the hospital; instead, it sends him to state of super-disorder.  Reducing it to the degree that what time it is also pounds him with billions of answers, less than two to power ten, possibly.  Don’t go presto but lento only, and let’s examine some probable scenarios.

What time it is depends on one’s mental state at that moment. This is called psychological time. While physical time has the same amount for any two sets of time, no more and no less, anywhere, anytime i.e. an hour has exactly 60 minutes everywhere, psychological time changes with a person’s state/mood/emotions. Ask a person sitting with his lover for an hour, he would say a second only has passed. Ask a person sitting on fire for a second, he would say an hour has passed. So, don’t ask those two men what time it is because they would state two different times even though the time is probably the same or they wouldn’t know what time it is after all.

What time it is depends on where a person is. It is time zone that produces different time around the world. A person in Los Angeles would say the time it is now that is different from that of a person in Toronto. And a man in Beijing would say to the man in Toronto that “What ?! You say it is now 8 a.m. and you want me to get to Toronto at 11 a.m. for the job interview ?  I just can’t go back to the past to do that because the time here now already passed 11 a.m. a few hours ago !”. The past, the present, and the future are easily inextricably interwoven.

What time it is now doesn’t matter much with someone who couldn’t care less. A person who stays awaken working marathon for a few days and then sleeps relaxing marathon for a few days wouldn’t mind what time it is. When someone doesn’t pay attention to time, time seems not to exist. That non-existence-time and poor-time-management life is very flexible and relaxing of course; however, poor health as a result is awaiting just a very short distance ahead.

What time it is now is quite strict to someone who micro-manages his life to every second. Time is unseen but it is quantized. Time, in this instance, is certainly precious. That someone would always say “Time is money” and then save every nanosecond he could. He wouldn’t lose any time and would rush every time. Be careful to not tell him that he is in a hurry to his grave; just remember him who had saved plenty of time for life.

Time never tells its tales to anybody and nobody has been able to catch its tail. Once in a while it reveals its presence through many spheres of ever long march. Feel it in the wind if one would or see it in colours of leaves if one would like. That its existence stirs in cycles of seasons can’t explain why people perceive it as a straight line in space. Percolate time through life or extract life from it wouldn’t manifest what time it is at a moment in life. Eventually, less than two to power ten or more or whatever, it doesn’t hold the truth that it has passed by or stood still. Imagine the Earth stops spinning around the Sun and stands really still at one spot always, will then there be any time at all ? Please, don’t wonder at what time it is that would happen.

January 22, 2012

[soibien]

Mong bài viết được chuyển ngữ để mọi người thưởng thức dể dàng hơn

                                                                               chân thành cám ơn,

                                                                                          kvt

[Bi]

MẤY GIỜ RỒI ?

Bỗng nhiên, có người đứng trên trái đất tự đặt cho mình một câu hỏi nghiêm trọng, rằng thời gian là đường thẳng hay đường vòng. Loại câu hỏi này chẳng đưa người ấy vào bệnh viện, mà lại đưa anh ta vào tình trạng siêu-xáo-trộn. Hạ câu hỏi xuống mức độ chỉ còn là "mấy giờ rồi", thì cũng có hàng tỷ câu trả lời nện xuống anh ra, có lẽ ít hơn hai lũy thừa mười. Đừng đi vội, hãy chậm rãi, và thử xem xét vài trường hợp chắc có khả năng xảy ra.

Mấy giờ rồi phụ thuộc vào trạng thái tinh thần của người ta vào lúc ấy. Cái này gọi là thời gian tâm lý. Trong khi thời gian vật lý có cùng số lượng như nhau cho bất cứ cặp thời gian nào, không nhiều hơn và không ít hơn, bất cứ ở đâu, bất kỳ khi nào, ví dụ 1 giờ có chính xác 60 phút ở mọi nơi, thì thời gian tâm lý lại thay đổi theo trạng thái/tâm trạng/tình cảm của một người. Hỏi một người ngồi với người yêu trong 1 giờ, anh ta sẽ nói là chỉ mới 1 giây vừa trôi qua. Hỏi một người ngồi trên lửa trong 1 giây, anh ta sẽ nói là 1 giờ đã trôi qua. Vì vậy, đừng hỏi hai chàng đó là mấy giờ rồi vì rằng hai chàng sẽ đưa ra hai giờ khác hẳn nhau mặc dù thời gian có thể là giống nhau, hoặc là hai chàng sẽ chẳng biết là mấy giờ rồi đâu.

Mấy giờ rồi tùy thuộc vào lúc đó người đó ở đâu. Múi giờ sản sinh ra những giờ khác nhau vòng quanh thế giới. Một người ở Los Angeles sẽ nói giờ nơi anh ta ở khác với giờ của người ở Toronto. Còn người ở Beijing thì sẽ nói với người ở Toronto là "Cái gì ? Ông nói là bây giờ là 8 giờ sáng và ông biểu tôi tới Toronto lúc 11 giờ sáng để được phỏng vấn việc làm ? Tôi không thể đi ngược vào quá khứ để làm được điều đó bởi vì hiện giờ nơi tôi ở đã qua 11 giờ sáng của ngày hôm nay cách đây vài giờ rồi !". Quá khứ, hiện tại, và tương lai rất dễ dàng trộn lẫn vào nhau không thể tách rời được.

Bây giờ mấy giờ rồi không quan trọng với người không quan tâm. Một người thức làm việc như chạy marathon đường dài vài ngày, rồi ngủ nghỉ ngơi marathon đường trường vài ngày
chắc sẽ không thèm biết là mấy giờ rồi. Khi người ta không để ý thì thời gian dường như không hiện diện. Cuộc đời người nào mà thời-gian-không-hiện-hữu và thời-gian-quản-lý-lỏng- lẻo thì tất nhiên là co giãn và thoải mái lắm. Tuy nhiên, sức khỏe tồi tệ, như là hệ quả của lối sống đó, đang chờ đợi ở một khoảng ngắn ngủn đằng trước.

Bây giờ mấy giờ rồi thì thực là nghiêm ngặt với người kiềm chế ở mức độ vi mô cuộc sống của mình theo từng giây. Thời gian không thể thấy nhưng thời gian được đo bằng số lượng. Thời gian, trong trường hợp cá biệt này, thật là quí giá. Người đó sẽ luôn luôn nói "Thì giờ là tiền bạc", và rồi tiết kiệm từng 1 phần tỷ giây, nếu có thể được. Anh ta sẽ không muốn mất khoảng thời gian nào hết, và sẽ hối hả bất cứ khi nào. Cẩn thận, không nên nói cho anh ta biết là anh ta đang vội vã đi tới nắm mồ của mình; hãy nhớ cho rằng anh ta đã tiết kiệm cho đời rất nhiều thời gian.

Thời gian không bao giờ kể chuyện mình cho bất cứ ai, và không ai có thể nắm bắt được đuôi của thời gian. Đôi khi, thời gian cũng tỏ lộ sự hiện diện của mình qua nhiều bầu trời trên đường vô chừng dài. Hãy cảm thời gian qua gió nếu như ai có thể, hoặc là thấy thời gian qua màu sắc của lá nếu như ai đó thích. Sự hiện hữu của thời gian khuấy động những vòng tuần hoàn mùa không thể nào giải thích được là tại sao người ta lại nhận thức thời gian là đường thẳng trong không gian. Chiết lọc thời gian qua cuộc sống, hay gạn lọc cuộc đời qua thời gian không thể nào thể hiện được mấy giờ rồi vào một lúc nào đó trong đời. Cuối cùng thì rồi, ít hơn hai lũy thừa mười, hoặc hơn nữa, hoặc bất cứ cái gì đi nữa, không thể nắm bắt cho được sự thật là thời gian vừa trôi qua hay là đứng im lìm. Thử tưởng tượng, trái đấy ngừng quay chung quanh mặt trời và đứng thật yên luôn luôn ở một chỗ, thì sẽ có thời gian nào đó không vậy ? Này nghen, làm ơn đừng có thắc mắc là khi nào, lúc mấy giờ thì điều đó sẽ xảy ra.

(January 22, 2012. Ngày cuối năm âm lịch)

[Dương Trần Thái]

Thử tưởng tượng, trái đấy ngừng quay chung quanh mặt trời và đứng thật yên luôn luôn ở một chỗ, thì...mọi loài trên mặt đất sẽ văng ra khỏi trái đất và sẽ có cặp tình nhân ôm cứng lấy nhau mà thủ thỉ : “What time is it ?”