Khi cảm thấy căng thẳng hoặc lo lắng, điều đầu tiên chúng ta thường được khuyên là "hít thở thật sâu". Tại sao lại như vậy? Có một mối liên quan rất quan trọng giữa cảm giác bình tĩnh, thở bằng mũi, ngủ ngon và sức khỏe não bộ.
Óc người được bao quanh bởi một chất lỏng trong suốt gọi là dịch óc tủy (CSF). CSF vận chuyển oxy và chất dinh dưỡng đến các tế bào óc đồng thời loại bỏ các sản phẩm thải. Các nghiên cứu gần đây sử dụng hình ảnh cộng hưởng từ cho thấy mối liên quan giữa lưu lượng CSF và nhịp thở.
Trong bài viết này, chúng ta sẽ khám phá quá trình thở và cách nó ảnh hưởng đến não bộ.
Dịch óc tủy - máu của óc
Có lẽ chất lỏng quan trọng nhất trong cơ thể bạn chính là 250ml dịch óc tủy lưu thông xung quanh một hệ thống các ống trong óc gọi là não thất. Dịch óc tủy được sản xuất bởi đám rối mạch máu trong não thất thứ ba, và từ đó, nó lưu thông qua óc thông qua các não thất và sau đó đến tủy sống.
Mỗi ngày, toàn bộ thể tích của CSF được thay thế bốn lần. Trong khi ngủ, hàng rào máu óc giảm căng thẳng để cho CSF vào các tế bào thần kinh và loại bỏ các chất tích tụ từ ban ngày. Đây là lý do lớn tại sao giấc ngủ lại quan trọng đến vậy.
Hít thở ảnh hưởng đến óc và dịch óc tủy như thế nào
Đối với một số người, có một giấc ngủ ngon hằng đêm là điều không hề dễ dàng, nhưng cũng có cách để có được giấc ngủ ngon hơn bằng phương pháp thở một cách có ý thức. Thở ảnh hưởng đến lưu chuyển của dịch óc tủy thông qua thay đổi áp suất trong lồng ngực. Các nghiên cứu gần đây đã chỉ ra hô hấp ảnh hưởng như thế nào đến dòng chảy đi qua các não thất của dịch óc tủy. Điều này là rất quan trọng vì cần bảo đảm rằng bộ óc nhận được càng nhiều dịch óc tủy càng tốt.
Nếu bạn ngủ không ngon hoặc thức dậy cảm thấy mệt mỏi hoặc lo lắng, thì điều đó có thể cho thấy bạn mắc chứng rối loạn giấc ngủ. Các tình trạng như ngáy ngủ, ngưng thở khi ngủ và một số vấn đề khác được biết đến là làm ảnh hưởng dòng chảy của dịch óc tủy đi tới
Các nghiên cứu cho thấy áp lực trong lồng ngực sẽ ảnh hưởng đến áp lực trong lòng các động mạch và tĩnh mạch. Trước đây, người ta nghĩ rằng dòng chảy dịch óc tủy thay đổi đáp ứng với áp lực của động mạch trong lúc hít sâu, tuy nhiên, gần đây đã phát giác ra rằng sự thay đổi áp lực trong lồng ngực trong quá trình thở có thể là nguyên nhân ảnh hưởng trực tiếp.
Thở bằng cơ hoành tác động đến áp lực của các tĩnh mạch xung quanh cột xương sống ngực (nằm ở vùng giữa lưng), và các tĩnh mạch trong ngực phản ứng với những thay đổi áp lực này bằng cách bơm dịch óc tủy vào tủy sống.
Thở, thông qua áp lực của các tĩnh mạch trong lồng ngực, tác động lên Dịch Óc Tủy
Các tĩnh mạch xung quanh cột xương sống ngực truyền áp lực lên óc. Chúng tạo thành một mạng lưới rộng lớn các tĩnh mạch nhỏ hơn liên kết với hệ tĩnh mạch màng cứng gọi là đám rối tĩnh mạch ống tủy sống.
Lồng ngực phình ra và xẹp xuống khi hít vào và thở ra,. Sự thay đổi áp lực này tác động tới sự lưu chuyển của dịch óc tủy xung quanh óc. Và sau đây là cơ chế hoạt động:
Hít vào: áp lực trong lồng ngực giảm, làm rỗng đám rối tĩnh mạch. Dịch óc tủy chảy xuống cột xương sống.
Thở ra: áp lực trong lồng ngực tăng, ép lên đám rối tĩnh mạch, đẩy dịch óc tủy lên đầu.
Như vậy, hô hấp điều khiển nhịp chảy của dịch óc tủy, thay đổi luân phiên, lên và xuống tủy sống.