Mây tím

Ngày tham gia: 24 Oct 2007 Số bài: 10776
|
Gửi: Wed Apr 15, 2020 4:00 pm Tiêu đề: Có thể sẽ sử dụng vaccine BCG để phòng ngừa Covid-19 không? |
|
|
Có thể sẽ sử dụng vaccine BCG để phòng ngừa Covid-19 không?
| | | |  | | | | |
Chừng nào có vaccine, khi đó mới ngăn ngừa được Covid-19. Vừa nghiên cứu vaccine cho bệnh đại dịch Covid-19, các nhà khoa học hiện nay đang hướng tới một loại vaccine tiềm năng chống lại được Covid-19, nhưng đã có từ hàng trăm năm trước mang tên BCG. |
| | | |  Nhà khoa học Albert Calmette (bên trái), và nhà sinh học Camille Guérin. |
|
| | | | |
BCG là gì?
Vaccine BCG – viết tắt của Bacillus Calmette-Guerin (tên tắt của hai nhà khoa học Pháp - bác sĩ, nhà vi trùng học Albert Calmette (1863 – 1933) và nhà thú y, nhà sinh học Camille Guérin (1872- 1961) – đã chế tạo ra, và được sử dụng lần đầu tiên từ năm 1921. |
| | | |  Bệnh lao xuất phát từ vi khuẩn, trong khi Covid-19 do virus gây ra |
|
| | | | |
Lao và Covid-19 là hai bệnh rất khác nhau. Bệnh lao xuất phát từ vi khuẩn, trong khi Covid-19 do virus gây ra. Tuy nhiên vaccine BCG vẫn có thể giúp con người sinh sản miễn dịch đối với một số bệnh khác. Đây được gọi là “tác dụng ngoài mục tiêu” (off-target-effects), theo phó giáo sư, tiến sĩ Denise Faustman, giám đốc miễn dịch tại Bệnh viện Đa khoa Massachusetts.
“Nói cách khác, khi thí nghiệm, vaccine cho thấy những ích lợi nằm ngoài ngăn ngừa lao phổi đơn thuần”, bà nói thêm. |
| | | |  Old TB Vaccine Improves Diabetes Blood Sugar Levels |
|
| | | | |
Tiến sĩ Faustman đã nghiên cứu cách vaccine BCG ảnh hưởng đến những người mắc bệnh tiểu đường Loại 1 trong nhiều năm. Bà quan tâm đến việc các tác dụng ngoài mục tiêu của nó thay đổi hệ thống miễn dịch theo những cách có lợi cho những người mắc bệnh tự miễn như bệnh tiểu đường Loại 1 hay không.
BGC được sử dụng rộng rãi suốt 100 năm qua. Đây không chỉ là một liệu pháp miễn dịch thông dụng cho bệnh ung thư bàng quang giai đoạn đầu, nó còn giúp sinh sản kháng thể – tuyến phòng thủ miễn dịch đầu tiên trong cơ thể người. |
| | | |  BCG vaccine for tuberculosis developed by the Pasteur Institute in Paris, France, in 1931 |
|
| | | | |
Vì sao là BCG?
Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) khẳng định BCG là vaccine an toàn nhất với hơn ba tỷ người được chích ngừa. Đối với mục tiêu chống lại Covid-19, WHO nhận định điều quan trọng nhất là đánh giá liệu vaccine có làm giảm số người nhiễm virus hay không. |
| | | |  Một nhà nghiên cứu đang làm việc với một lọ vaccine BCG trong phòng thí nghiệm ở Albany, New York. Hình tài liệu của AP, ghi ngày 02-12-1947. |
|
| | | | |
Hiện các nhà khoa học vẫn trong quá trình tìm hiểu lý do vì sao vaccine BCG có hiệu quả chống lại các loại nhiễm trùng khác ngoài bệnh lao. Công trình kéo dài hàng thập niên của nhà khoa học Hòa Lan Mihai Netea, chuyên viên về bệnh truyền nhiễm tại Trung tâm Y tế Đại học Radboud, cho thấy vaccine khiến hệ thống miễn dịch trở nên nhạy cảm hơn. Tế bào sẵn sàng phản ứng mạnh mẽ khi các mầm bệnh có cơ chế hoạt động tương tự vi khuẩn lao tấn công cơ thể. |
| | | |  | | | | |
“Nó giống như việc ‘lưu trữ’ cơ chế phòng thủ vào hệ miễn dịch để áp dụng với các mầm bệnh khác trong tương lai”, ông Netea giải thích. |
| | | |  Tại Úc, trên 4170 nhân viên y tế dùng vaccin BCG để phòng ngừa bệnh Covid-19 |
|
| | | | |
Đã có những thí nghiệm lâm sàng
Nhiều quốc gia đang bắt đầu thí nghiệm lâm sàng ở người để đánh giá độ hiệu quả của BGC, trong đó có Mỹ, Hòa Lan và Australia.
Một trong những người đầu tiên thực hiện nghiên cứu là chuyên viên Mihai Netea. Thí nghiệm được tiến hành trên 400 nhân viên y tế. 200 người trong số đó chích vaccine lao phổi, số còn lại nhận được giả dược. Kết quả dự liệu có trong hai tháng tới. Ông cũng bắt đầu một thí nghiệm độc lập, nghiên cứu hiệu quả của vaccine BCG trên những người 60 tuổi trở lên. |
| | | |  A test tube containing bacillus Calmette-Guerin (BCG) AFP via Getty Images |
|
| | | | |
Tại Mỹ, phó giáo sư, tiến sĩ Denise Faustman và các đồng nghiệp tiến hành nghiên cứu ở Boston, đang trong giai đoạn đánh giá. Nếu được chấp thuận, bà hy vọng được thí nghiệm trên 4.000 nhân viên y tế.
Nhưng tiến sĩ William Schaffner, chuyên viên về bệnh truyền nhiễm tại Đại học Y khoa Vanderbilt, cho rằng đừng nên quá lạc quan về BCG, mà phải chờ xem thế nào, tuy ông cũng thừa nhận ‘có một chút khác thường.’ |
| | | |  The World Health Organization says there is no evidence BCG can prevent the new coronavirus as researchers plan trials in Boston, Australia and the Netherlands. (Tero Vesalainen/Istock) |
|
| | | | |
Còn nhiều thứ... khác nhau
Trong khi BCG được sử dụng rộng rãi ở các nước đang phát triển thì ở Hoa Kỳ, loại vaccine này không được quản lý thường xuyên, có thể do tại Hoa Kỳ đã có thuốc điều trị bệnh lao.
Các nhà nghiên cứu ở New York đã tìm hiểu và nhận ra mối liên hệ giữa các chính sách chích ngừa BCG chung ở các quốc gia có tỷ lệ mắc bệnh và tử vong do Covid-19 không cao. Nghiên cứu chưa được đánh giá ngang hàng hoặc được công bố trên một tạp chí y khoa.
Tại Ý và Hoa Kỳ, nơi không có chính sách chích ngừa lao quy mô, tỉ lệ tử vong do Covid-19 rất cao. Ngược lại, tại Nhật Bản, tỉ lệ này là rất thấp, cho dù Nhật đã không thi hành chính sách phong tỏa xã hội nghiêm ngặt.
Ở các nước châu Âu, sự tương phản cũng rõ nét. Tại Ý, nơi không có chương trình vaccine phòng lao, tỉ lệ người chết là 292 trên một triệu dân. Trong khi tại Đức, số lượng người chết chỉ bằng một phần mười, 28 trên một triệu dân. Nhóm nghiên cứu ghi nhận việc vaccine phòng lao đã được sử dụng rộng rãi tại miền Đông nước Đức, tỷ lệ tử vong tại khu vực này thấp hơn phần còn lại của đất nước. |
| | | |  Map displaying BCG vaccination policy by country. A: The country currently has universal BCG vaccination program. B: The country used to recommend BCG vaccination for everyone, but currently does not. C: The country never had universal BCG vaccination programs. doi:10.1371/journal.pmed.1001012.g002 |
|
| | | | |
Các quốc gia có chương trình chích ngừa lao khác, như Đại Hàn, New Zealand cũng có tỷ lệ tử vong do Covid-19 thấp. Việt Nam là quốc gia, theo số liệu chính thức, được coi là có số lượng người nhiễm virus rất thấp. Ngay từ những năm 1985-1990, Việt Nam đã cho chích ngừa lao đến toàn bộ các tỉnh, thành phố, ngoại trừ một số điểm vùng sâu, vùng xa.
Nhật Bản bắt đầu chích ngừa kể từ năm 1947, trong khi Iran chỉ mới chích ngừa từ năm 1984. Tỉ lệ tử vong do Covid-19 của Nhật thấp hơn Iran đến 100 lần.
Nhưng tại sao Trung Cộng có tỷ lệ mắc bệnh và tử vong cao với Covid-19 mặc dù có chính sách BCG từ những năm 1950? Nghiên cứu cho biết Trung Cộng đã có một chính sách suy yếu trong Cách mạng Văn hóa vào những năm 1960 và 1970, có thể đã tạo ra “một nhóm các vật chủ tiềm năng sẽ bị ảnh hưởng và lan truyền COVID-19.”
Còn theo tiến sĩ Denise Faustman, nếu tin đường cong về sự gia tăng mạnh mẽ dịch bệnh ở Trung Cộng so với một số quốc gia khác mà không có chính sách chung, như Ý, Tây Ban Nha và Mỹ, thì có thể các loại vaccine BCG khác nhau, có tỷ lệ hiệu quả khác nhau. |
| | | |  Các nhà khoa học vẫn đang trên đường nghiên cứu vaccine ngừa Covid-19. |
|
| | | | |
Một trong những hạn chế chính của nghiên cứu là so sánh dữ liệu từ các quốc gia khác nhau, có các mốc thời gian khác nhau cho Covid-19 và các khả năng khác nhau để kiểm soát.
“Chúng ta không nên rút ra bất kỳ kết luận nào, bởi vì các quốc gia rất khác nhau. Và do đó, có thể có nhiều lý do khác xác định mức độ thường xuyên xảy ra Covid ở các quốc gia đó.”, tiến sĩ William Schaffner nói. Đ. Trang/saigonnhonews
(theo CNN, Bloomberg) |
|
|
|
|
|