TRUNG HỌC DUY TÂN - PHAN RANG

[Mây tím]

Máu và sự rối loạn tuần hoàn Nguyên nhân của Dãn Tĩnh Mạch? Tĩnh mạch đưa máu về tim theo một tốc độ chậm và đều đặn. Nhiều tĩnh mạch có những van để ngăn không cho máu đọng lại hoặc chảy ngược dòng. Nhưng nhiều khi các van bị tổn thương làm cho máu đọng lại ở một chỗ hơi lâu. Hậu quả là các tĩnh mạch bị dãn ra và lớn hơn lúc bình thường khoảng bốn hoặc năm lần. Trĩ là một thí dụ nhưng thường thường dãn tĩnh mạch thấy ở chân bởi vì khi ta đứng, máu dồn xuống dưới. Giảm máu lưu thông khiến cho da ở gần đó kém nuôi dưỡng, đôi khi gây ra bệnh eczema hoặc loét và một vài trường hợp các tĩnh mạch đó bị rách và làm chảy máu. Bệnh nhân bị dãn tĩnh mạch thường có van yếu; những người vì làm việc phải đứng lâu; có thai; người quá ký và người bị táo bón kinh niên. Ðiều trị gồm có mang tất đàn hồi hoặc giải phẫu. Viêm Tĩnh Mạch là gì? Dãn tĩnh mạch đôi khi đưa tới một hoàn cảnh trầm trọng là viêm tĩnh mạch, thường thấy ở chân và cũng có khi xảy ra sau giải phẫu. Bệnh này rất nguy hiểm vì nó gây ra cục máu. Cục máu này có thể chạy theo dòng máu và khi lên động mạch phổi sẽ ngăn không cho máu tới một phần của bộ phận này. Viêm tĩnh mạch đôi khi xảy ra khi nằm nghỉ sau giải phẫu, sanh con hoặc khi không hoạt động. Đột quỵ là gì? Ðột quỵ hoặc tai biến động mạch óc là hoàn cảnh trong đó máu không được đưa tới óc. Trường hợp này xảy ra khi một mạch máu ở óc bị tổn thương hoặc khi mạch máu này bị một cục máu chặn. Hậu quả là dưỡng khí không được cung cấp. Hậu quả là các chức năng của óc tạm thời ngưng lại hoặc nếu dưỡng khí bị thiếu trong thời gian lâu thì phần óc đó bị tiêu hủy. Hậu quả là phần cơ thể được dòng máu này nuôi dưỡng sẽ bị tiêu hủy. Mức độ trầm trọng của đột quỵ tùy thuộc vào thời gian mà dưỡng khí bị gián đoạn và phần nào của óc bị tổn thương. Nếu chỉ bị một thời gian ngắn thì được gọi là tạm thời gián đoạn máu lưu thông và có các triệu chứng như nói ngọng nghịu, yếu ở tay hoặc bàn chân, mờ mắt hoặc nhìn một thành hai. Sau một thời gian ngắn thì các dấu hiệu này mất. Trường hợp trầm trọng hơn gọi là đột quỵ nhẹ. Ðột quỵ nặng đôi khi sẽ gây ra mất trí nhớ, kém tinh tường, dáng đi không vững, rối loạn trí nhớ, thay đổi cảm xúc, tê liệt một hoặc nửa thân mình tùy theo phần nào của óc bị tổn thương. Nếu đột quỵ xảy ra ở trung tâm hô hấp ở óc, chết có thể xảy ra. Ai thường hay bị đột quỵ? Cao huyết áp mà người ta thường gọi là tên sát nhân thầm lặng là một nguyên nhân chính. Lý do là bệnh này ít có dấu hiệu báo động là sẽ gây ra tổn thương cho mạch máu. Tổn thương này thường thì rất quan trọng vì người cao huyết áp bị đột quỵ lên tới 80 phần trăm. Nhưng cao huyết áp không phải là nguyên nhân chính mà mập phì cũng gây ra đột quỵ vì các động mạch cứng lại. Một số bệnh nhân tiểu đường, hút thuốc lá lâu năm, dùng viên thuốc ngừa thai nhất là khi bị thiên đầu thống. Bất cứ ai đã bị đột quỵ thoảng qua cũng thuộc nhóm có nhiều triển vọng bị đột quỵ lại. Họ có thể bị đột quỵ trong vòng năm năm nếu không áp dụng cách đề phòng.Trong một số trường hợp, uống dược phẩm để thư giãn các bắp thịt hoặc giảm máu đóng cục cũng là cách phòng ngừa đột quỵ. Nạn nhân của tai biến động mạch óc có thể trở lại bình thường được không? Nhiều người như nhà bác học Louis Pasteur đã từng bị tai biến động mạch óc. Nhưng ông ta đã thành công trong nghề nghiệp mặc dù ông ấy bị liệt một phần của cơ thể. Trước đây có ít phương tiện để chăm sóc người bị tai biến. Ngày nay y khoa phục hồi được áp dụng rất sớm để giúp đỡ họ. Vì vậy khoảng 30 phần trăm nạn nhân phục hồi được hoàn toàn. Khoảng 15 phần trăm còn bất lực và 55 phần trăm cũng vậy mặc dù đời sống của họ cũng khá hơn và chấp nhận được. Các nhà chuyên môn về bệnh này cho hay kết quả tùy thuộc ở mức độ bị tai biến và sự khéo léo của các chuyên viên tái phục hồi tai biến. Nhưng công việc chính phải do nạn nhân tự lo liệu. (hình: Bảo Huân) Bệnh do hôn nhau là bệnh gì? Sốt xuất huyết là bệnh do siêu vi trùng gây ra thường kéo dài nhưng ít nguy hiểm và hay thấy ở giới trẻ từ 15 tới 25 tuổi. Theo lời đồn đại của dân chúng thì bệnh này lan sau khi hôn nhau. Ðiều này cũng đúng vì siêu vi trùng gây bệnh có trong nước miếng. Vì thế sốt xuất huyết thường được kêu là bệnh gây ra do hôn nhau. Triệu chứng đầu tiên mà thường cho là của bệnh cúm với sốt, nhức đầu, đau cuống họng và suy nhược tổng quát. Trong vòng vài ngày, xuất hiện các hạch ở cổ đôi khi ở nách và háng. Lá lách và gan có thể lớn lên và các vết ngứa ở da xuất hiện. Thử máu sẽ thấy một số cao bất thường về bạch huyết cầu và các rối loạn khác. Vì là bệnh gây ra do siêu vi trùng, thuốc trụ sinh không điều trị được. Bệnh nhân trở lại bình thường sau từ 3 tới 12 tuần lễ mặc dù ta vẫn cảm thấy mệt kéo dài cả năm. Hoại thư là gì? Hoại thư không phải là tên của một bệnh. Ðó là một thuật ngữ có nghĩa là “thịt chết” Trong hoại thư, một phần mô bào của cơ thể bị chết hoặc hao mòn do kết quả của nhiễm độc hoặc giảm cung cấp máu. Một cơn giá lạnh kinh khủng làm hư hỏng hết hệ tuần hoàn ở tay hoặc bàn chân là một trong những nguyên nhân chính. Xơ cứng động mạch, phỏng trầm trọng, bệnh tiểu đường không kiểm soát, nhiễm độc kinh niên, thương tích trầm trọng hoặc tắc nghẽn mạch máu có thể đưa tới hoại thư. Bất lực thay là cắt bỏ phần cơ thể bị hoại thư là phương tiện cần để tránh sự lan của hoại thư. BS Nguyễn Ý Đức