TRUNG HỌC DUY TÂN - PHAN RANG

[Mây tím]

Những hóa chất ẩn mặt Mức độ tai hại của các hóa chất trong plastic đang gia tăng mà ta không biết. Bạn có ít dùng những vật dụng bằng plastic đến đâu chăng nữa cũng không tránh được những hóa chất tiềm ẩn nơi một số sản phẩm đa dụng trong nhà. Cuộc nghiên cứu đăng trong báo Environmental Health Perspectives đã theo dõi mức độ phthalate nơi những người ở Mỹ. Đó là thứ hóa chất được thêm vào các vật dụng bằng plastic để giữ cho mềm, dễ uốn, trong suốt và những sản phẩm có mùi thơm để giữ cho “hương đừng bay đi”. Hiện nay có tới 20 loại phthalate khác nhau được sử dụng, và một số bị nghi là ảnh hưởng đến các hormone và gây thương tật cho trẻ sơ sinh. Ba loại sau đây: DEHP, DnBP, và BBzP, đã bị cấm không được dùng trong đồ chơi trẻ em vì có hại. Các nhà nghiên cứu đã dùng những dữ kiện của cơ quan CDC, theo dõi mức độ phthalate trong máu và nước tiểu để tìm hiểu sự thay đổi ra sao trong thập niên vừa qua, thấy có loại mức độ thì lên, có thứ xuống. Các công ty không buộc phải cho biết họ có dùng phthalate trong các sản phẩm hay không, nên muốn tránh các hóa chất này chỉ có cách không dùng những sản phẩm chứa chúng. Tuy nhiên chúng ta sống trong một thế giới càng ngày càng có nhiều sản phẩm tổng hợp nên khó mà không tiếp xúc với plastic được, cả những chỗ tưởng chừng không có, như trong 8 sản phẩm sau đây: 1. Thực phẩm: Phthalate có trong thuốc trừ sâu, thấm vào lòng đất và do đó nhiễm vào thực phẩm chúng ta dùng. – Cách tránh: Khó mà tránh được. Nhưng lời khuyên chung là bớt ăn các sản phẩm có chất béo từ động vật (nghi ngại là phthalate tích tụ trong mỡ) và ăn thực phẩm tươi khi có thể. 2. Thuốc men: Các thứ thuốc có nhãn “enteric coated,” “time release,” “film coated,” hoặc “safety coated”, “enteric coated,” “time release,” “film coated” hoặc “safety coated” thực ra là được bọc trong vỏ plastic mỏng có chứa phthalate, trong đó có DnBP và DEP là hai phthalate liên quan đến sự phá hủy các hormone. – Cách tránh: Các thuốc bán tự do trên quầy bắt buộc phải ghi phthalate nếu có trong thành phần thuốc, nên dễ tránh. Còn thuốc theo toa, loại nào có lớp vỏ bọc mỏng thì có thể chứa phthalate, nên hỏi dược sĩ xem có thứ thuốc nào không có phthalate hay không. 3. Nền nhà và tường: Lớp vinyl dùng lót nền nhà có chứa nhiều loại phthalate, kể cả BBzP là thứ bị cấm dùng trong đồ chơi trẻ em nhưng lại không cấm trên lớp lót nền nhà mà trẻ con lê la bò quanh. Giấy dán tường thường làm bằng vinyl và phthalate dính lại với nhau trên một lớp plastic. Khi giấy rách hoặc rã ra, các thứ này lan tỏa trong không khí, ta có thể hít phải. – Cách tránh: Đừng lót nền nhà bằng vinyl mà bằng gỗ. Tường có thể sơn bằng loại thứ phẩm làm từ sữa, tránh loại sơn có vinyl polymers. 4. Máy tính: Những dây nối từ màn hình, từ chuột vào máy computer đều có vỏ bọc bằng vinyl, trong đó thứ phthalate thường thấy là DiPP, có liên hệ đến bệnh suyễn. – Cách tránh: Rửa tay sau khi dùng computer và cố tránh đừng chạm tay vào mặt khi làm việc để bụi nhiễm phthalate không gây hại. 5. Túi xách tay hoặc cặp tài liệu: Những đồ da giả (faux leather) thực ra là plastic làm bằng vinyl, là nơi chứa phthalate mà ta tiếp xúc khi sử dụng. – Cách tránh: Nếu thích dùng loại có chất liệu giả, nên lựa thứ nylon có tráng polyurethane, vừa không bị thấm nước vừa tránh được phthalate. 6. Thuốc gội đầu: Loại nào có hương thơm là có phthalate, thường là DEP, có liên quan đến các bệnh về hô hấp và hủy hoại tuyến nội tiết. Tin mừng là mức độ DEP nay đã giảm nhưng tin buồn là chưa biết người ta sẽ thay thế nó bằng loại phthalate nào. – Cách tránh: Đừng dùng loại có hương thơm, hoặc mua thứ dùng dầu thực vật nguyên chất làm hương liệu. Tìm trong Skin Deep Database. Analysis of phthalates in cosmetics using a three-phase preparation method 7. Mỹ phẩm: Trong số phấn và son môi bạn dùng làm màu cho đẹp dung nhan quả có plastic polymers.Và trong polymers đó có DnBP là một trong những phthalate có thể gây trở ngại cho các hormone, đã bị cấm trong các sản phẩm dùng nơi các em bé. – Cách tránh: Tìm trong Skin Deep Database những thứ mỹ phẩm an toàn hơn, không có phthalate. 8. Xe hơi: Trong xe bạn lái mỗi ngày, đôi lúc nhiều giờ, có biết bao nhiêu bộ phận bằng plastic, mà thành phần nổi trội nhất là vinyl. Trong số 20 loại phthalate trên thị trường, có ít nhất 6 loại trong vinyl, kể cả những thứ bị cấm dùng trong các sản phẩm của trẻ em. – Cách tránh: Lau bên trong bằng vải ẩm và hút bụi xe thường xuyên để giảm thiểu bụi là nơi phthalate từ các bộ phận bằng plastic rơi xuống. Năm 2011 hãng chế tạo xe hơi Honda tuyên bố dần dần không dùng PVC vinyl trong xe nữa. Triệu Minh