TRUNG HỌC DUY TÂN - PHAN RANG

[Mây tím]

Virus biến đổi Delta (B.1.617.2) nguy hiểm như thế nào? Trong chương trình Livestream Covid-19 gần đây, rất nhiều quý vị hỏi tôi về virus biến đổi Delta (B.1.617.2) của virus Sars-cov-2. Bài viết này phân tích về chỉ số truyền nhiễm, độc lực, và hiệu quả của vaccine với virus biến đổi Delta Virus biến đổi của virus RNA là đương nhiên, và càng về sau thì virus biến đổi càng có thể mạnh hơn Virus Sars-cov-2 là họ RNA+, chuỗi di truyền gene đơn (độc thân không vui tính) không ổn định, nên sau mỗi vài triệu lần nhân bản thì rủi ro có thay đổi trong gene dễ xảy ra. Như sự phát triển tiến hóa sinh học, chỉ những thay đổi gene giúp virus tồn tại mới có thể cơ hội nhân bản ra nhiều hơn. Vì vậy, virus càng tồn tại lâu thì càng sẽ có nhiều virus biến đổi. Điển hình là từ đầu dịch đến giờ, virus Sars-Cov-2 đã có nhiều virus biến đổi, bắt đầu là Alpha (B.1.1.7), Beta (B.1.351), Gamma (P.1) và gần đây là Delta (B.1.617.2). The ECDC estimates that the Delta variant is 40 to 60 percent more contagious than the Alpha variant [File: Kai Pfaffenbach/Reuters] Virus biến đổi Delta dễ truyền nhiễm hơn các virus biến đổi trước kia Một trong những lo ngại lớn nhất về virus biến đổi này là khả năng truyền nhiễm bệnh hơn hẳn các virus biến đổi trước. Công bố từ Úc (1) cho thấy chỉ số truyền nhiễm R0 của virus biến đổi Delta là 5, so với 2-2.5 virus biến đổi gốc từ Trung Cộng. Tôi thử tìm cách tính chỉ số R0 theo công bố của bên Úc nhưng không thấy. Chỉ số truyền nhiễm R0 (R naught) là chỉ số bên ngành dịch tễ học, chỉ số này chỉ ra một người bị nhiễm có thể lây cho bao nhiêu người khác. Chỉ số 5 virus biến đổi Delta gợi ý 1 người bị nhiễm có thể lây đến 5 người khác, gấp đôi so với các virus biến đổi ban đầu. Để so sánh, chỉ số R0 của cúm mùa (influenza) năm nay là từ khoảng 1-2, so với 2-3 của Covid-19 (2) Nói cách khác, virus biến đổi Delta có thể lây nhiều người bệnh hơn các virus biến đổi trước kia. Tại Anh Quốc, virus biến đổi này ước tính 99% gene của Virus Sars-cov-2 tại Anh hiện nay là Delta và đã tăng đến 79% so với những tuần trước (3) Virus biến đổi Delta có mạnh (độc) hơn không? Hiện nay chưa có bằng chứng người nhiễm virus biến đổi Delta bệnh nặng hơn hay dễ tử vong hơn. Tuy nhiên, các nghiên cứu từ Scotland đăng trên tạp chí Lancet (4) chỉ ra virus biến đổi Delta có thể khiến bệnh nhân dễ nhập viện hơn so với các virus biến đổi trước, tăng thêm khoảng 85% rủi ro nhập viện. Tăng khả năng nhập viện có thể dẫn tăng rủi ro tử vong với các bệnh nhân có bệnh sẵn như tiểu đường hay béo phì. Tuy nhiên, cũng nghiên cứu từ Scotland không chỉ ra virus biến đổi Delta có mạnh hơn hay không. Một chỗ chích vaccine Covid-19 gần văn phòng tôi (Bs Wynn Tran). Vaccine Covid-19 hiện nay vẫn hiệu quả so với virus biến đổi Delta, mặc dù giảm chút hơn so với virus biến đổi Alpha Nghiên cứu từ Anh đăng trên BMJ cho thấy vaccine vẫn hiệu quả với virus biến đổi Delta, ước tính trên 90%. Điển hình, có khoảng 806 bệnh nhân đã nhập viện với virus biến đổi Delta. Trong số bệnh nhân nhập viện này, đa số là chưa chích vaccine đầy đủ. Chỉ cố 86/804 (khoảng 10%) nhập viện là đã chích vaccine 2 liều. Khoảng 90% bệnh nhân nhập viện với Covid-19 là chưa chích vaccine đầy đủ. Tại Hoa Kỳ, thống kê từ Los Angeles chỉ ra 99.6% trong số 437,000 bệnh nhân tại Los Angeles nhập viện vì Covid-19 là không chích vaccine. Trong số 12,234 ca tử vong vì Covid-19 từ tháng 12/2020 đến tháng 6/2021, có đến 99.8% là không chích vaccine (5). Con số điển hình hơn đăng trên MedRxIV cho thấy vaccine có giảm hiệu quả so với virus biến đổi Delta. Điển hình, vaccine Pfizer hiệu quả 93% với biền thể ban đầu Alpha giảm xuống còn 88% so với virus biến đổi Delta (6) Moderna cũng công bố vaccine hiệu quả với virus biến đổi Delta khi các bệnh nhân có kháng thể đặc hiệu trung hòa với tất cả virus biến đổi của Sars-cov-2, bao gồm virus biến đổi Detal (7) Vaccine J&J hiệu quả khoảng 60% với virus biến đổi Delta Tóm lại Virus biến đổi Delta dễ truyền nhiễm hơn các biến thế trước kia, mặc dù chưa chắc có độc lực mạnh hơn. Vaccine vẫn hiệu quả với virus biến đổi Delta. Bệnh nhân cần phải chích đủ 2 liều để có hiệu quả cao nhất. Tiêm vaccine là cách hữu hiệu nhất để giảm virus biến đổi Delta phát triển. Virus biến đổi Delta có thể là virus biến đổi chính trong vài tháng tới trên toàn thế giới nếu chúng ta không chích vaccine đầy đủ. Bs Wynn Tran/facebook Tham khảo 1. https://cosmosmagazine.com/health/covid/delta-is-keeping-australia-on-alert/ 2. https://www.vdh.virginia.gov/coronavirus/2020/12/07/covid-19-and-influenza-surveillance/ 3. https://www.bmj.com/content/373/bmj.n1596 4. https://www.vdh.virginia.gov/coronavirus/2020/12/07/covid-19-and-influenza-surveillance/ 5. http://publichealth.lacounty.gov/phcommon/public/media/mediapubhpdetail.cfm 6. https://www.medrxiv.org/content/10.1101/2021.05.22.21257658v1 7. https://www.biorxiv.org/content/10.1101/2021.06.28.449914v1 8. https://coronavirus.nautil.us/johnson-and-johnson-vaccine-against-delta-variant/