TRUNG HỌC DUY TÂN - PHAN RANG

[Mây tím]

6 Sự Thật Quan Trọng Về Chích Ngừa Covid-19 Dù việc chích ngừa Covid-19 đang ngày càng lan rộng tới nhiều thành phần trong xã hội, một số nghi vấn về vấn đề chích ngừa vẫn còn đâu đó trong cộng đồng do thiếu tin tức và hiểu biết chính xác. Giáo Sư về Dược tại Đại Học Binghamton University, State University of New York là Kanneboyina Nagaraju và Giám Đốc Về Giáo Dục Năng Khiếu và Phụ Tá Giáo Sư Về Thực Hành Dược tại Đại Học Binghamton University, State University of New York là Sarah Lynch đã có bài phân tích để giải đáp những nghi vấn liên quan đến việc chích ngừa Covid-19 được đăng trên trang mạng theconversation hôm 18 tháng 2 năm 2021. Sau đây bản dịch Việt ngữ của Thụy Âm. Một trong những trở ngại lớn nhất đang nằm ngay trên con đường đi tới chấm dứt đại dịch không phải y tế hay hậu cần mà là tin tức sai lầm về các loại thuốc chích ngừa Covid-19. Nhu cầu đối với thuốc chích ngừa hiện nay vượt hơn mức cung cấp, nhưng có nhiều người là những người không chắc chắn rằng họ có nên chích thuốc ngừa hay là kiên quyết chống lại nó. Đây thường là bởi vì họ đã nghe tin tức không đúng về thuốc chích ngừa hay về các hiệu quả của nó. Nhiều chuyên viên phỏng đoán rằng từ 70% tới 90% dân số phải được chích ngừa để chận đứng sự lây lan của vi khuẩn và đạt tới sự miễn dịch cộng đồng, mà xảy ra khi đủ số người miễn dịch đối với bệnh để nó ngăn ngừa sự lây lan. Nếu dân số người Mỹ đạt tới miễn dịch cộng đồng, thì thật là quan trọng để bắt đầu xua tan các huyền thoại để khi có sự tiếp cận lan rộng đối với thuốc chích ngừa, thì họ sẽ không do dự để đi chích. Chúng tôi là nhà miễn dịch học và dược sĩ. Dưới đây là một vài sự thật nằm sau một số huyền thoại thông thường mà chúng tôi đã nghe về các loại thuốc chích ngừa COVID-19 mRNA từ các bệnh nhân, những người bạn và thân nhân trong gia đình. Các thuốc chích ngừa Covid-19 được thí nghiệm nghiêm ngặt cho thấy an toàn để chích. Sự thật: các thuốc chích ngừa được thí nghiệm nghiêm ngặt và cho thấy an toàn Kỹ thuật của mRNA mà đã được dùng trong các thuốc chích ngừa của Pfizer/BioNTech và Moderna đã hiện hữu hơn một thập niên và không phải mới mẻ trong lãnh vực phát triển thuốc chích ngừa. Tuy nhiên, các thuốc chích ngừa mRNA được chấp thuận đã trải qua việc thí nghiệm nghiêm ngặt và các thí nghiệm lâm sàng cho thấy an toàn và hiệu quả trong con người. Hơn 90,000 người đã tình nguyện cho các thí nghiệm thuốc chích ngừa này. Thuốc chích ngừa Pfizer-BioNTech đã giảm bệnh tới 95% và thuốc chích ngừa Moderna đã giảm bệnh 94% sau khi những người thiện nguyện đã chích xong 2 liều. Sự phát triển, các thí nghiệm lâm sàng và sự chấp thuận đã xảy ra nhanh hơn như được chứng kiến đối với các thuốc chích ngừa trước đây. Có nhiều lý do. So sánh giữa vaccine truyền thống với vaccine mRNA mới. @ VI4research, CC BY-SA Thứ nhất, kỹ thuật mRNA đã được nghiên cứu qua nhiều chứng bệnh do vi khuẩn gây ra – vi khuẩn Zika, vi khuẩn bệnh dại, vi khuẩn hợp bào gây bệnh hô hấp – qua vài năm rồi. Các khoa học gia đã có thể áp dụng kỹ thuật tương tự này đối với vi khuẩn SARS-CoV-2 ngay tức thì sau khi nó được khám phá. Thứ hai, việc tài trợ và hợp tác từ chính phủ và các công ty tư đã cho phép nhiều giai đoạn thí nghiệm lâm sàng diễn ra song song, hơn là trong hàng loạt, mà là thiết kế cho việc thí nghiệm tiêu chuẩn. Điều này đã tăng tốc tiến trình một cách đáng kể. Thứ ba, hầu hết phần tốn kém tài chánh và mất thời gian của việc phát triển thuốc chích ngừa là việc sản xuất quy mô và sản xuất thương mại, và bảo đảm việc kiểm soát phẩm chất. Điều này thường xảy ra sau các thí nghiệm hiệu quả giai đoạn 3 đã hoàn tất. Bởi vì khẩn cấp của đại dịch Covid-19, việc chế tạo và sản xuất quy mô thương mại của các thuốc chích ngừa này đã bắt đầu cùng lúc khi các thí nghiệm lâm sàng an toàn trên con người. Điều này có nghĩa là một khi các thuốc chích ngừa được chứng minh an toàn và hiệu quả thì đã có sẵn thuốc tồn kho nhiều để phân phối ra dân chúng. Sự thật: Các thuốc chích ngừa không ảnh hưởng đến vật chất di truyền của người nhận DNA nằm bên trong cái nhân của tế bào. RNA sứ giả, hay mRNA, được chuyển giao từ các thuốc chích ngừa vào tế bào nhưng không vào tới nhân. Các hướng dẫn của mRNA được sử dụng để chế tạo protein có gai, mà cơ thể nhận ra là không thuộc về nó, và điều này gợi lên phản ứng miễn dịch. Sau khi được đọc, những mô bào thuốc chích ngừa mRNA này phân hủy nhanh chóng qua các tiến trình tế bào bình thường. Các thuốc chích ngừa COVID-19 mRNA chỉ tạo ra protein gai và không thể tạo ra các enzyme để tạo điều kiện thuận lợi cho sự tích hợp tế bào chủ. Do đó, các cơ hội thay thế DNA chủ là không có thể xảy ra. Sự thật: Các thuốc chích ngừa mRNA không thể làm cho bạn bị dính Covid-19 Các thuốc chích ngừa mRNA không thể gây ra bệnh bởi vì chúng không chứa các vi khuẩn sống. Hầu hết mọi người đều có các phản ứng nhẹ như đau cánh tay, nhức đầu, ớn lạnh và sốt sau khi chích ngừa. Những triệu chứng này được dự đoán và là các phản ứng lành mạnh đối với thuốc chích ngừa và thường giảm dần trong vài ngày. Cũng đã có một số báo cáo về các phản ứng nghiêm trọng hơn. Tính tới ngày 18 tháng 1, tỉ lệ phản ứng – là phản ứng có khả năng đe dọa mạng sống – là 1 trong 212,000 trong số những người chích ngừa thuốc Pfizer và 1 trong 400,000 người chích ngừa thuốc Moderna. Không có ai chết vì phản ứng thuốc này. Cũng có các báo cáo tử vong nhưng họ không phải vì thuốc chích ngừa. Những tử vong này đã xảy ra chủ yếu trong những người cao niên, dân số với tỉ lệ tử vong cao hơn. Những tử vong này tất cả đều được điều tra, nhưng tới thời điểm này chúng được quy cho các điều kiện căn bản. Một điều cần nhớ là khi càng có nhiều người được chích ngừa, thì sẽ càng có nhiều trường hợp bệnh ngẫu nhiên hơn. Đây là những thứ bệnh được dự đoán sẽ xảy ra ở một tỉ lệ chắc chắn nào đó trong dân số lớn, nhưng không thể được liên kết với việc nhận thuốc chích ngừa. Phụ nữ có thai có thể chọn lựa để được chích thuốc ngừa Covid-19. Sự thật: Những phụ nữ có thai hay đang cho con bú sữa mẹ có thể chọn cách an toàn để được chích thuốc ngừa Cơ quan CDC nói rằng những phụ nữ có thai hay đang cho con bú bằng sữa mẹ có thể chọn để được chích ngừa nếu hội đủ điều kiện. Những phụ nữ nào mang thai hay đang cho con bú sữa mẹ đã bị loại trừ ra khỏi các thí nghiệm ban đầu, mà khiến cho WHO đã đưa ra lời khuyên lúc đầu về việc chỉ chích ngừa cho những phụ nữ mang thai hay đang cho con bú sữa mẹ có nguy cơ cao. Lập trường gây tranh luận này đã bị đảo ngược sau khi bị phản đối từ các tổ chức sức khỏe người mẹ chính, gồm American College of Obstetricians and Gynecologists and Society for Maternal-Fetal Medicine, đã cho thấy rằng nguy cơ của Covid-19 là lớn hơn trong dân số những người mang thai. (Credit: Prostock-Studio/Getty Images/iStockphoto) Bởi vì tài liệu bị hạn chế, các hội chuyên viên và các tổ chức đã chậm chạp để đưa ra lời khuyên rõ ràng cho dù các chuyên viên đồng ý rằng nguy cơ của việc truyền nhiễm Covid-19 nhiều hơn bất cứ nguy cơ tiềm ẩn và lý thuyết nào của việc chích ngừa. Các nghiên cứu thú vật sơ bộ cho thấy không có ảnh hưởng tai hại và, tính tới nay, không có báo cáo về sự thiệt hại đối với thai nhi hay các vấn đề với sự phát triển từ thuốc chích ngừa mRNA. Những người có nghi vấn nên nói chuyện với người cung cấp chăm sóc sức khỏe của họ, nhưng cố vấn hay chấp thuận thì không cần đối với việc chích ngừa. Sự thật: Thuốc chích ngừa Covid-19 không có ảnh hưởng đối với khả năng sinh sản Một vài cá nhân lo ngại rằng việc chích thuốc ngừa Covid-19 có thể làm mất khả năng sinh sản, mà là không đúng. Huyền thoại này bắt nguồn từ một chuỗi ngắn của chất axid amino tạo ra protein gai của SARS-CoV-2 – cần thiết để truyền nhiễm các tế bào con người – cũng được chia xẻ với protein gọi là syncytin hiện diện trong nhau thai, bộ phận quan trọng trong phát triển bào thai. Tuy nhiên, chuỗi tương tự thì quá ngắn để tạo ra phản ứng miễn dịch nguy hiểm mà sẽ làm tăng việc mất khả năng sinh sản, theo các chuyên viên nghiên cứu về các proteins này cho biết. Thêm nữa, có nhiều hồ sơ về mang thai thành công sau khi nhiễm SARS-CoV-2, với không có chứng cứ về việc gia tăng sẩy thai xảy ra trong giai đoạn đầu của bào thai. Phản ứng miễn dịch đối với vi khuẩn không có vẻ ảnh hưởng tới khả năng sinh sản. Trong khi người phụ nữ mang thai bị loại trừ khỏi các thí nghiệm thuốc chích ngừa, 23 người tham gia thí nghiệm thuốc của Pfizer/BioNTech đã có thai sau khi nhận thuốc chích ngừa và không có trường hợp sẩy thai nào trong những người nhận thuốc chích ngừa đó. Dù một số nhỏ so với hơn 40,000 người ghi tên vào nghiên cứu, nó thêm chứng cứ rằng không cần thiết phải lo ngại về việc mất khả năng sinh sản. Sự thật: Những người bị Covid-19 sẽ có lợi từ việc chích ngừa Các kháng thể từ sự truyền nhiễm Covid-19 được phỏng đoán tồn tại từ 2 tới 4 tháng, vì thế những người đã bị truyền nhiễm trước đây vẫn nên được chích ngừa. Cơ Quan CDC nói rằng những người đã bị truyền nhiễm Covid-19 có thể chọn chờ 90 ngày sau khi bị bệnh bởi vì được dự đoán rằng họ sẽ được bảo vệ bởi các kháng thể tự nhiên cho thời gian 3 tháng. Tuy nhiên, là an toàn để chích ngừa ngay khi khoảng thời gian cô lập đã hết. Đối với những người đã nhận các kháng thể đơn dòng, là các kháng thể tổng hợp được chế tạo trong phòng thí nghiệm, nên chờ ít nhất 90 ngày trước khi chích ngừa. Với tin tức mới được công bố mỗi ngày và các lời khuyên thay đổi nhanh chóng, thật khó để bắt kịp. Thật là quan trong rằng các sự thật chích xác về việc chích ngừa Covid-19 được phổ biến rộng rãi để bất cứ người nào cũng có thể tiếp cận tin tức cần thiết để có quyết định sáng suốt. Thụy Âm dịch/vietbao Nguồn: theconversation