TRUNG HỌC DUY TÂN - PHAN RANG

[Mây tím]

Kiểm soát mùi cho bệnh Parkinson? Parkinson là căn bệnh do rối loạn thoái hóa thần kinh phổ thông thứ hai trên toàn thế giới chỉ sau bệnh Alzheimer. Hỏi: Tôi biết có một phương pháp kiểm soát mùi có thể dự đoán khả năng bị bệnh Parkinson. Phương pháp này có đáng tin cậy không? Trả lời: Parkinson là căn bệnh do rối loạn thoái hóa thần kinh phổ thông thứ hai trên toàn thế giới chỉ sau bệnh Alzheimer. Căn bệnh này ảnh hưởng đến các tế bào thần kinh ở liềm đen (substantia nigra), một cấu tạo nằm ở trung não có vai trò trong vận động bắp thịt. Những biến đổi này dẫn đến run, cứng, cử động chậm, và khó giữ thăng bằng, tất cả các triệu chứng này đều trở nên nặng hơn theo thời gian. Vào giai đoạn muộn của bệnh, suy giảm nhận thức và mất trí nhớ có thể xảy ra. Nghiên cứu trước đây đã thiết lập mối liên quan giữa khứu giác kém và bệnh Parkinson. Nghiên cứu mới nhất vào tháng 09/2017 về chủ đề này, cho thấy người có điểm thấp trong bài kiểm soát nhận biết mùi có nhiều khả năng bị bệnh Parkinson hơn những người có điểm cao hơn. Nghiên cứu bao gồm 2,544 người đàn ông và phụ nữ có độ tuổi trung bình là 75. Gần một nửa người tham gia là đàn ông và 40% là người da đen. Tất cả đều thực hiện bài kiểm soát nhận biết mùi đơn giản, bao gồm việc chà xát và ngửi mùi của 12 thẻ và sau đó xác định mùi phát ra bằng cách chọn 1 trong 4 đáp án có sẵn của mỗi thẻ. Những mùi này rất phổ thông – quế, chanh, xăng, xà phòng, và hành tây, v.v. Trong thời gian theo dõi gần 10 năm, có 42 trường hợp bị Parkinson trong số những người tham gia. Các nhà nghiên cứu phát giác thấy một mối liên quan đáng kể giữa khứu giác kém và sự khởi phát của bệnh. Mối tương quan này vẫn đúng kể cả sau khi kiểm soát các yếu tố nguy cơ khác, bao gồm hút thuốc, uống cà phê, và chấn thương đầu. So với những người có điểm cao trong bài kiểm soát mùi, những người có điểm thấp hơn có nguy cơ bị Parkinson cao hơn, và những người có điểm thấp nhất có nguy cơ bị bệnh cao nhất. Những người tham gia có điểm thấp nhất có khuynh hướng già hơn, là đàn ông, người da đen, và có hút thuốc, và thường ít có trình độ học vấn sau trung học. Sức khỏe của họ được mô tả là không tốt. Trong khi các nghiên cứu trước đó phát giác mối liên quan giữa khứu giác kém và bệnh Parkinson ở người da trắng và người Á Châu, nghiên cứu mới là nghiên cứu đầu tiên xem xét mối tương quan này ở những người da đen. Mặc dù kết quả cho thấy khứu giác kém ít có khả năng dự đoán bệnh Parkinson ở người da đen hơn người da trắng, trưởng nhóm nghiên cứu, Tiến sĩ dịch tễ học dinh dưỡng Trần Hồng Lôi của Đại học tiểu bang Michigan cho rằng phát giác này có thể là do cỡ mẫu nhỏ. Mặc dù kết quả là như vậy, nhưng nghiên cứu mới cho thấy số người có khứu giác kém lớn hơn nhiều so với số người bị bệnh Parkinson trong quá trình nghiên cứu; trong số 764 người tham gia có khứu giác kém, chỉ có 26 người phát triển Parkinson. Trong số 835 người có kết quả tốt nhất trong bài kiểm soát mùi, chỉ có 7 người bị bệnh, và trong số 863 người có kết quả tốt thứ hai, chỉ có 9 người được chẩn đoán bị bệnh Parkinson sau này. [Vì vậy], nếu khứu giác của bạn không còn tốt như trước, tôi sẽ không lo lắng rằng đó là dấu hiệu sớm của Parkinson. Có nhiều nguyên nhân có thể [dẫn đến Parkinson] khác, bao gồm lão hóa, tiểu đường, tiếp xúc với các chất độc hóa học, và thuốc gồm một số loại thuốc dùng để điều trị cao huyết áp, bệnh đa xơ cứng, chấn thương óc, và ung thư. Andrew Weil Vân Hi biên dịch