TRUNG HỌC DUY TÂN - PHAN RANG

[Mây tím]

Du lịch theo tour hay cá nhân Ngày nay thế giới là một mặt phẳng nên bá tánh tha hồ đi ta bà, khám phá những vùng đất xa lạ nhất là khi ta có thời giờ rảnh rang và có ít tiền trong túi. Du lịch trở thành một món giải trí khá phổ thông cho đủ mọi lớp tuổi, mọi hạng người. Bài này sẽ giúp bạn chọn những cách du lịch hợp với túi tiền và sở thích riêng. Có người xem phim ảnh thấy cảnh đường xa xứ lạ hấp dẫn quá nên quyết chí đi thăm cho biết sự tình. Lại có kẻ đọc sách vở về lịch sử, địa lý, nhân chủng... rồi đâm ra thắc mắc, tò mò và muốn đến tận nơi tìm hiểu. Chưa kể những chuyến đi thăm thân nhân, bạn bè, dự đám cưới đám tang... Ðại khái là bá tánh rời nhà để đến một địa phương khác trong một một thời gian ngắn, gọi chung là du lịch, vì nhiều lý do. Ði du lịch, sau khi chọn nơi đến, có người tự mình đặt vé máy bay, tàu thủy, xe lửa, xe bus, khách sạn... và tự đặt chương trình thăm viếng sau khi tham khảo sách vở. Cũng có người chọn mua “trọn gói” (package) chuyến du lịch từ một công ty cung cấp dịch vụ này. Việc mua “trọn gói” chuyến du lịch với lịch trình định sẵn thường được gọi ngắn gọn là “tour”: Khách hàng trả tiền để công ty du lịch mua vé máy bay, xe lửa, đặt phòng khách sạn và tùy theo kích thước “gói” lớn hay nhỏ, các công ty này thường cung cấp cả dịch vụ giới thiệu, hướng dẫn và đưa / đón khách hàng đến các thắng cảnh địa phương để thăm viếng, đặt bữa ăn... Nghĩa là ta có thể mua từ A đến Z, mọi dịch vụ liên quan đến chuyến đi thăm thú đường xa xứ lạ. Ði lang thang hoặc đi theo tour đều có ưu và khuyết điểm: Tự “vui chân” có nhiều ưu điểm, du khách có thể lang thang đến bất cứ thắng cảnh nào ưa chuộng, không bị giới hạn về giờ giấc. Nói giản dị là chương trình thăm viếng rất tự do, du khách mặc sức mà đi tùy theo ngân quỹ và thời giờ. Khuyết điểm lớn nhất của việc du lịch “vui chân” ta bà là bỏ lỡ ít nhiều cơ hội tìm hiểu thắng cảnh kể cả việc nếm thức ăn thức uống địa phương, tốn kém khá nhiều thời giờ cho việc tìm kiếm đường sá, phương tiện giao thông, chưa kể các khó khăn về ngôn ngữ bất đồng trong việc giao tiếp với cư dân địa phương. Dù tham khảo nhưng không sách vở nào đầy đủ cho bằng kiến thức của “thổ công”, các chi tiết đôi khi lặt vặt nhưng rất quan trọng mà chỉ những người dẫn đường chuyên nghiệp mới biết rõ. Du lịch theo tour dành cho những người thời giờ khan hiếm hoặc không đủ kiên nhẫn để hoạch định một chương trình đòi hỏi nhiều chi tiết. Do đó mua hẳn một “tour” du lịch là cách tốt nhất để tiết kiệm thời giờ; hơn nữa đây là cách gặp gỡ và đi chơi loanh quanh với những người cùng sở thích. Chi tiết này quan trọng cho những người du lịch một mình, họ sẽ có những kẻ đồng hành trên đường thiên lý. Tour du lịch cũng thu hút những du khách lớn tuổi, cần sự trợ giúp để thăm thú thắng cảnh đường xa. Khuyết điểm lớn nhất của việc du lịch theo “tour” là du khách không thể tự do lựa chọn việc khám phá thắng cảnh địa phương. Tỷ như khi thăm viện bảo tàng, giờ giấc nhất định dù ta có muốn lần khân ở lại nhìn ngắm cổ vật cho mãn nhãn cũng không thể thực hiện theo ý muốn. Ngoài ra, chuyến đi có thể không hoàn hảo như ý muốn vì trong đoàn du khách năm người thường mười ý, một vài người không hòa hợp với nhau. Với những người trẻ, ngày tháng còn dài, có thể lang thang đường xa xứ lạ nhiều lần nên “tour” du lịch không mấy quan trọng, không xem khi này thì sẽ có lúc khác trở lại. Với những người không còn trẻ, muốn tận hưởng thời giờ quý báu thì tour du lịch trở nên hấp dẫn hơn. Riêng Dế Mèn, sau cả chục năm lang thang kiểu vui chân, ngày nay đã... thấm mệt nên xoay ra nhờ cậy công ty du lịch sắp xếp những chuyến đi xa cho bớt vất vả, dù vẫn dành thời giờ riêng để gặp gỡ bạn bè cũ sinh sống tại địa phương. Dù đi lang thang hoặc theo tour du lịch, ta cũng cần chú tâm đến một số chi tiết quan trọng trước khi chọn địa điểm, đặt vé máy bay, đặt phòng khách sạn: Mục đích của chuyến du lịch: Hẳn bạn đang tự hỏi “đi chơi cũng phải có mục đích ư?” Thật như thế, vì tùy theo sở thích mà ta chọn lựa địa điểm viếng thăm nhưng quan trọng không kém là yếu tố sức khỏe, thể lực. Bạn là người thích thắng cảnh thiên nhiên? Chỉ muốn nhìn ngắm hay thực sự ưa lội suối băng rừng (hiking)? Ưa chuộng việc phục vụ ông thần khẩu / thần lưu linh và muốn nếm thử các thức ăn / uống nổi tiếng thế giới? Thích xem cách sinh sống của người địa phương, từ việc dệt thảm đến cách trồng dâu nuôi tằm để se tơ dệt vải? Cách ủ rượu từ trái cây đặc thù của vùng nông trại miền Nam châu Âu? Bạn sẽ hài lòng với việc cưỡi ngựa xem hoa phất phơ, nhìn ngắm cách ăn mặc, thưởng ngoạn của cư dân địa phương, rồi... mua sắm là đủ, thay vì tỉ mẩn với các chi tiết lịch sử địa lý, phong tục, văn hóa xã hội? Tóm lại là chuyến du lịch tùy thuộc rất nhiều vào sở thích cá nhân. Trong túi ta có bao nhiêu tiền dành cho chuyến du lịch? Ta có bao nhiêu thời giờ (ngày? tuần?) để lang thang? Muốn đi một mạch đến nơi thăm viếng hay thích dừng chân ta bà tại nhiều địa điểm? Ta khỏe cỡ nào? Ði bộ được mấy dặm? Có thể leo trèo hay không? v.v. Trần Lý Lê Còn tiếp

[Mây tím]

Du lịch theo tour hay cá nhân (tiếp theo) Thủa trước, tour du lịch là hình ảnh của du khách đi từng đoàn mấy chục người rầm rộ, cổ đeo lủng lẳng máy ảnh và ăn uống tại các hàng quán “chuyên trị” du khách. Ngày nay, công ty du lịch luôn tìm cách đáp ứng khuynh hướng hưởng thụ và sở thích của du khách; họ chú tâm đến môi sinh hơn và thường mướn những người hướng dẫn hiểu biết, quen thuộc với địa phương. Khi quyết định mua tour du lịch thay vì đi lang thang một mình, ta cần tìm hiểu một số chi tiết chẳng hạn như: Chuyến đi là bao nhiêu ngày/đêm? Nghỉ chân tại những nơi nào? Giữa các địa điểm thăm viếng là các chuyến xe bus hay chuyến bay? Thời gian di chuyển là bao nhiêu lâu? Chuyến đi bao gồm các thắng tích nào, và lệ phí vào cửa có đã tính sẵn trong chương trình du lịch chưa? Ngoài ra, “gói” du lịch có thêm “option” nào không (thắng tích ta muốn xem thì phải trả thêm tiền)? Có hướng dẫn viên đi kèm khi ngoạn cảnh hay không? Có chuyến thăm viếng nào đặc biệt không (địa điểm không thường xuyên mở cửa đón du khách, cần giấy phép riêng)? Có hướng dẫn viên đi kèm để giới thiệu và giải thích các thắng tích hay không? Khách sạn thuộc loại nào (4 hay 5 ngôi sao theo cơ quan du lịch địa phương)? Vị thế ở đâu, xa hay gần trung tâm thành phố? Có gần các thắng tích hay không? Gần trạm xe bus, xe lửa thuận tiện để ta tự đi loanh quanh hay không? Khi du lịch một mình (single traveler) ta có phải trả thêm tiền khách sạn hay không? Ðoàn du khách tối đa gồm bao nhiêu người? Tất nhiên các tour ít người thường có bảng giá cao hơn; ngược lại các tour đông người thường gặp cảnh hỗn độn, ít được người hướng dẫn để ý đến. Ðông đảo như thế nên thực sự được nhìn ngắm thắng tích, nếm trải hương vị địa phương là chuyện khó tin. Tour du lịch nhắm đến lứa tuổi nào? Bạn trẻ trong tuổi 20-30 sẽ lạc lõng, khó lòng cảm thấy hòa hợp với nhóm du khách ngang tuổi cha mẹ/ông bà. Người trẻ thường chuộng đám đông bia rượu ồn ào trong khi người không còn trẻ chỉ muốn một khung cảnh êm ả thoải mái. Giá cả là bao nhiêu cho trọn chuyến đi, vé máy bay, bao nhiêu bữa ăn sáng trưa chiều, phí tổn di chuyển giữa các thành phố, phụ trội và cả tiền huê hồng (“tip” cho người hướng dẫn, tài xế...)? Và sau cùng là nếu phải hủy bỏ chuyến đi, thì mức bồi hoàn (refund) là bao nhiêu? Bảng tóm tắt giá cả và dịch vụ du lịch Sau khi chọn lựa địa điểm muốn viếng thăm, ta cần thẩm định “uy tín” của công ty cung cấp dịch vụ. Họ đã hoạt động trong lãnh vực này bao nhiêu lâu? Có danh thơm tiếng tốt hay bị bá tánh phàn nàn vì làm ăn bê bối? Theo ông Rick Steve, một nhà du lịch nổi tiếng, thì giá cả và dịch vụ du lịch có thể được tóm tắt như hình trên *Huê hồng riêng cho người hướng dẫn thường dựa trên các tiêu chuẩn như mức sống địa phương, số người trong nhóm du lịch, số ngày du lịch, và nhất là phẩm chất mức hiểu biết và sự trợ giúp của người hướng dẫn. Con số trung bình là 8-10 Mỹ kim/ngày cho mỗi du khách trong nhóm; 15-25 Mỹ kim/ngày cho mỗi du khách khi dùng những tour riêng. Ta cần dự trù một ngân khoản cho mục này vì phần lớn những người làm hướng dẫn du lịch sống nhờ vào huê hồng. Du khách gốc Hoa, Việt và Ấn thường mang tiếng là “keo kiệt”! Sau khi lựa chọn và đặt tiền cho tour du lịch, ta cần thẩm định xem việc mua bảo hiểm du lịch (travel insurance) có cần thiết không? Câu trả lời là NÊN mua bảo hiểm du lịch khi chuyến đi có phí tổn cao, và quan trọng hơn nữa là các chuyến du lịch đến những vùng đất chưa phát triển (nghĩa là những vùng đất nghèo, thiếu phương tiện y tế). Bảo hiểm du lịch thường tốn khoảng 5-8% số tiền của chuyến đi. Khi cần hủy bỏ chuyến đi vì các lý do bất ngờ, các công ty du lịch thường không bồi hoàn hoặc chỉ bồi hoàn một phần số tiền đã đặt; và tùy theo hợp đồng bảo hiểm, công ty bảo hiểm [du lịch] thường trả phần lớn số tiền này. Tuy nhiên, vài công ty tài chánh cung cấp thẻ tín dụng (credit card) cũng bồi hoàn cho khách hàng một phần số tiền đã mất khi đặt chỗ mua tour du lịch và chuyến đi bị hủy bỏ. Ðang vui chân đường xa xứ lạ, du khách bị đau ốm hoặc gặp tai nạn bất ngờ, cần được chăm sóc tại chỗ hoặc cần được di chuyển đến các trung tâm y khoa tân tiến để chữa trị; tùy theo hợp đồng, công ty bảo hiểm [du lịch] thường trả các khoản tiền này, từ chi phí y tế tại địa phương đến chi phí chuyển bệnh bằng máy bay, “medical evacuation” hay medivac. Ðây là điều quan trọng với những du khách lớn tuổi, sẵn bệnh tật và đang thụ hưởng Medicare tại Hoa Kỳ. Nói chung, Medicare không trả chi phí y tế khi du khách ra khỏi lãnh thổ Hoa Kỳ [ngoại lệ duy nhất là việc đau ốm xảy ra trên tàu và con tàu nằm trong hải phận Hoa Kỳ). Công ty du lịch thường bán cả bảo hiểm du lịch (làm công việc đại diện cho một công ty bảo hiểm) và thường có sẵn danh sách các trung tâm y tế/bác sĩ địa phương. Khi không dùng công ty du lịch và cần được chăm sóc, bạn có thể liên lạc với Tòa đại sứ hoặc lãnh sự Hoa Kỳ tại địa phương hoặc vào trang nhà International Association for Medical Assistance to Travellers để lấy danh sách các bác sĩ nói tiếng Anh. Sau cùng, trước khi viễn du, bạn hãy ghé thăm trang nhà của the Centers for Disease Control and Prevention (CDC) để tìm hiểu về tình trạng y tế của địa phương muốn đến thăm cũng như chủng ngừa nếu cần. Trần Lý Lê